Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

ўзгартирувчи (инкрементал) инновациялар – пировард 
маҳсулот, жараён, ҳаётий цикл соҳаларидаги унчалик катта 
бўлмаган ўзгаришлар; 
яхшиловчи (дистинктив) инновациялар – янги технология ва 
ёндашувларга 
асосланмаган 
аммо 
анча 
устуворлик 
ва 
яхшиланишни таъминлайди; 
ёриб ўтувчи инновациялар – фундаментал янги технология ва 
ёндашувларга асосланган. Олдин мумкин бўлмаган ёки номаълум 
функцияларни янги, олдингидан устун усулда амалга оширишга 
имкон беради; 
интеграцияловчи инновациялар – инновациялар биринчи учта 
синфининг ўзаро бирлашувидан фойдаланади. Интеграцияловчи 
инновациялар инновациявий жараённинг сўнгги босқичини амалга 
оширилишини таъминлайди. 
Ёриб ўтувчи инновациялар яхшиловчи инновациялар сонининг 
кўпайиши оқибатида юзага келади, яхшиловчи инновациялар пайдо 
бўлишига эса ўзгартирувчи инновациялар оқими сабабчи бўлади. 
Фойдаланиш соҳаси каби, инновацияларнинг категорияси ва синфи 
ҳам фаолият соҳаси, корхона ёки бўлимнинг тутган ўрнидан келиб 
чиққан ҳолда ўзгариши мумкин. Мисол учун, Асака автомобил 

---

239
заводи конвейери учун ёриб ўтувчи саналган инновация, ишлаб 
чиқариш бўлими учун дистинктив инновация саналаши мумкин. 
Корхона ичидаги барча нарса ушбу картанинг бир ёки бир 
нечта соҳаси доирасида инновацияларга дуч келиши мумкин. 
Инновациявий карта инновациялар ва уларнинг мақсадларини 
музокара қилишда ҳам фойдали, ҳамда ижодий жараённи 
яхшиловчи восита саналади. 
Инновациявий лойиҳаларни бошқариш технологиялари 
Янгиликларни ишлаб чиқаришни ташкилий технологик 
тайёргарлик асосларида инновациявий жараёнларни бошқариш 
инфратузилмасини барпо этиш масаласини тўртта йўналишга 
ажратган ҳолда кўриб чиқиш мумкин (9.2.1.-расм).