Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а.ҚОдирий номидаги жиззах давлат педагогика институти педагогика-психология кафедраси

8- МАВЗУ:ТРЕНИНГДА ПСИХОГИМНАСТИК МАШҚЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ
Режа

1. 
   Психогимнастика ҳақида тушунча ва унинг моҳияти.
   
2. 
   Психогимнастик машқларни қўллаш жараёни босқичлари:
   

1. 
   Машқ танлаш
   
2. 
   Кўрсатма
   
3. 
   Тўхтатиш ва муҳокама
   

Таянч сўз ва иборалар:Психогимнастика, мазмуний режа,шахсий режа, психогимнастик машқларнинг турлари, машқларни ташкил этиш босқичлари.

Ҳар қандай тренинг гуруҳларида икки пежа мавжуд болади булар қуйидагилар:

1. Мазмуний ҳарактердаги режа
2. Шахсий ҳарактердаги режа
Мазмуний ҳарактердаги режа тренинг мақсадига мувофиқ амалга ошади: бу- тренинг дастури, ҳамкорлик мулоқоти ва бошқалар.
Шахсий режа – бу гуруҳда мазмуний режани амалга оширишдаги муҳит атмосферасидир, шу билан биргаликда ҳар бир иштирикчининг ҳолати тушинилади.
Психогимнастик машқлар натижасида тренинг гуруҳи ёки унинг ҳар бир иштирокчиси ҳолати фаоллигини ўзгартириш мумкин.
“Психогимнастика” атамаси шартли равишда ўйлаб топилган бўлиб, у кенг қамровли кўплаб машғулотларни ўз ичига қамраб олади: ёзма, оғзаки, сўзли сўзсиз. Уларни кичик гуруҳ (2-3 киши) ёки бутун гуруҳ амалга ошириши мумкин. Машқлар ўз мақсадига кўра ҳам фарқ қилади: хотира ёки диққатга йўналтирилган. Бу машқлар маълум бир муаммонинг гуруҳ аъзолари томонида турлича руҳий акс эттирилишини намоён этади. Масалан иштирокчилар маълум бир ҳолатни сўз билан ифодалаши мумкин навбати билан- ёзма ёки оғзаки, чизиб кўрсатиш,ҳаракатлар билан ифодалаш.Бунинг натижасида маълум бир ҳолат(муаммо) кўринишининг янги қирраларини англаш имконияти пайдо бўлади.
Баъзан психогимнастик машқлар деганда фақат тренинг иштирокчилари ҳолати, ёки алоҳида аъзонинг ҳолатини ўзгартириш тушинилади. Бундай машқларнинг мақсадини билган ҳолда, баъзан тренингнинг мазмуний мақсадига эришиш учун тажриба ўтказиш мақсадида ҳам фойдаланамиз. Масалан гуруҳ аъзолари чарчаган пайтда уларда ҳиссий кўтаринкилик пайдо қилиш учун жисмоний машқлардан фойдаланиш мумкин, ёки бошқача вариант: ҳамма ўз жойидан туради ба бир деганда қандайдир бир ҳаракатни амалга ошириши керак. “Икки” деганда ва яна ҳисоб ўзгарганда бошқа ҳаракат амалга оширилади. Бу машқ ҳамма бир хил ҳаракат қилгунча давом эттирилади. Бу машқ гуруҳ аъзоларини фаоллаштиради ва биргаликд а ҳаракат қилишга ундайди, чарчоқни енгиллаштиради, кайфиятни кўтаради. Шу билан биргаликда иштирокчилар умумий қарорнинг ишлаб чиқилишини муҳокама қиладилар, тажриба алмашадилар.
Машғулотни олиб бориш ҳамда машғулот давомида психогимнастик машқлардан фойдаланишда бир қатор талабларни инобатга олиш керак: машқларни тўғри танлаш, гуруҳни тайёрлашни, натижаларни муҳокама қилишни режалаштириш зарур. Уларни кегроқ кўриб чиқамиз.