Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети


«Sotsial rivojlanish» sotsiologiyaning muhim tushunchalaridan hisoblanadi



Download 1,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet169/203
Sana27.04.2022
Hajmi1,44 Mb.
#584910
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   203
Bog'liq
Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Анд

«Sotsial rivojlanish» sotsiologiyaning muhim tushunchalaridan hisoblanadi.
Hozirgi
zamon sotsiologiyasining etmishdoshlari deb aytsa bo‘ladigan qadimgi va
o‘rta asr Sharq va G‘arb ijtimoiy falsafasi vakillari Konfutsiy, Aflotun, Suqrot,
Arastu, Forobiy, Beruniy, Foma Akvinskiy, Ibn Xaldunlar jamiyat rivojlanishi
omillari, harakalantiruvchi kuchlari, kelgusi jamiyat «loyihasi» va unga erishish 
yo‘llari haqidagi masalalar o‘z tarixiy davrlari chegarasida qo‘ya bilishgan edi. 
Ayniqsa, ularning ijtimoiy rivojlanishni abstrakt, mavhum tarzda emas, balki hayotiy 
muammo sifatida taxlil qilishgani diqqatga sazovordir. Jumladan, Abu Nasr Forobiy 
shunday yozgan edi: «Insoniy vujuddan maqsad — eng oliy baxt — saodatga 
erishuvdir, avvalo u baxt — saodatning nima va nimalardan iborat ekanligini bilishi, 
unga erishuvni o‘ziga g’oya va eng oliy maqsad qilib olishi, butun vujudi bilan maftun 
bo‘lishi kerak. Keyin bu baxt saodatga olib boradigan ish-amal va vositalarning 
nimalardan iborat ekanligini bilib olishi zarur. So‘ngra esa baxt saodatga 
ergashtiradigan ishlarni shaxsan bajarishga kirishmog‘i lozim bo‘ladi. 
Yangi davr ma'rifatchilari (Volter, Kondorse, Tyurgo, Gerder)ning sotsial 
taraqqiyot haqidagi g‘oyalari bilan tanish bo‘lgan
. Sen-Simonning shogirdi. 
O. 
Kont sotsial rivojlanishni «sotsial dinamika» nuqtai nazardan tushuntirishga 
harakat qilgan
. Uningcha sotsial dinamika insoniyat jamiyati rivojlanishini ketma-
ketligi, bosqichma-bosqichligini qonunlarini o‘rganish bilan shug‘ullanadi. Kontning 
«Pozitiv falsafa kursi» (1830—1842) kitobida ko‘rsatilishicha, «uch bosqich qonuni» 
mavjud bo‘lib, unga ko‘ra insoniyat o‘zining ilgarilanma harakatida uch bosqichni: 
toelogik, metafizik va pozitiv bosqichlarni o‘tadi. Bir bosqichdan ikkinchi bosqichga 
o‘tish xos evolyutsiya bo‘lib, unda jamiyatning rivojlanishi ifodalanadi. O. Kontga 
ohangdosh bo‘lgan evolyutsiya haqidagi g’oyalar G. Spenserda ham bor. Evolyutsiya, 
Spenser fikricha, tajribaning eng umumiy elementi bo‘lib, tabiatning ham, jamiyatning 
ham barcha hodisalari tushuntirish imkoniyatini beradi. Uning «Sotsiologiya asoslari» 
deb nomlangan kitobining asosiy biologik va ijtimoiy organizm o‘rtasidagi 
o‘xshashlikdir. Lekin bu o‘xshashlik mutloq emas. 

Download 1,44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish