Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

topa borib, shaxs shakllanishining muhim manbaiga aylanadi. 

---

98 
Hozirgi davr sotsiologiyasida «inson» deganda Erda yashayotgan mavjudot 
turlaridan biri tushuniladi. Inson alohida olingan tur (Homo sapiyns) vakilini 
ifodolovchi umumiy tushunchadir. Inson, umuman inson zotining yig’iq obrazi sifatida 
bioijtimoiy mavjudot bo’lib, u bir vaqtning o’zida ham tabiatga, ham ijtimoiy hayotga 
mansubdir. Gegel ta`biri bilan aytganda, «insonning o’zida bevosita mavjudligi 
qandaydir tabiiydir, bu uning o’z tushunchasiga binoan tashqidir; faqat o’ziga tegishli 
tana va ruhini takomillashtirish vositasida, mohiyatan o’zini-o’zi anglashi sababli ham u 
o’zini erkin tutadi, u o’ziga o’zi egalik qilishga kirishadi va ham o’ziga, ham 
boshqalarga nisbatan bo’lgan munosabatlarda o’ziga o’zi egalik qiladi. Bu o’ziga o’zi 
egalik qilishga kirishish, shuningdek, bu holatni voqelik deb bilish shuni ko’rsatadiki, 
inson o’z tushunchasiga binoan (imkoniyat, qobiliyat, moyillik), endi o’zini o’ziniki 
deb bilishi, o’zini xuddi predmetdek hisoblashi – oddiy o’zini o’zi anglashdan farq 
qilib, u haqiqatda narsa (buyuk) shaklida namoyon bo’la olish qobiliyatiga e
risha
di»
47
. 
Mustaqil O’zbekistonning buyuk kelajagini barpo qiladigan, unga munosib shaxs 
bo’la oladigan kishini tarbiya qilib etishtirish hozirgi davrning asosiy vazifasi ekanligi 
shaxs sotsiologiyasida o’rganiladi. Gеgеl
Hozirgi davrda jamiyatimizda shaxsning quyidagi belgilari mavjud: 
1. 
Birinchi gruppa shaxs belgisi
: jamiyatga, siyosatga munosabati bilan bog’liq 
(Vatanga sadoqat, o’lka boyligi xo’jayini ekanligini anglash, optimizm, maqsad sari 
intilish, intizomlilik, uyushqoqlilik, aktiv hayotiy pozitsiya va boshqa). 
2
. Ikkiichi gruppa shaxs belgisi:
uning o’z faoliyatiga bo’lgan munosabati bilan 
xarakterlanadi (Mehnat qilish, so’z bilan ish birligi, bilim olishga intilish, madaniyatga 
intilish, mehnatda tashabbuskorligi va boshqa).