Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Компаниянинг капитал қийматини баҳолаш

Хусусий	Хусусий	Қарз	Қарз
капитал	капитали		капитали
		капитал
қиймати	вазни		вазни
		қиймати
(САРМ)	ҳолати		ҳолати
Рисксиз	Фонд бозори-	Рисксиз дефольт	1-солиқ
активлар	нинг риск учун	активлар + спред
			ставкаси
даражси	мукофоти	даражси

7.1-расм. Компаниянинг капитали қийматини баҳолаш.1

0. 
   http://people.stern.nyu.edu/adamodar/pdfiles/papers/costofcapital.pdf
   

0. 
   Ўша манба.
   

235

МОЛИЯ БОЗОРИ ВА ИНВЕСТИЦИЯЛАР

Ўзбекистонлик иқтисодчи олимлар А.У.Бурханов ва О.Н.Ҳам-дамовлар ёндашувига кўра, капитални ўртача тортилган қийма-тини ҳисоблашда асосан лойиҳаларга сармоя киритиш ва инвес-тиция бўйича кутилаётган даромадни дисконтлашда ва компания-нинг капитал қийматини аниқлашда фойдаланади.1 Б.Тошмуродова ва С.Элмирзаевлар капитал қийматини ўртача тортилгани кор-поратив тузилмаларда умумий капиталнинг бир-биридан фойда-ланиш учун сарфланган харажатлар миқдорини ўзида ифодала-нишини назарда тутганлар.2

Фикримизча, капитални ўртача тортилган қиймати – бу акциядорлик жамиятини капитал тузилишини оптимал даражаси-ни аниқлаш, хусусан, хусусий капитал ва жалб қилинган капитал-нинг ўзаро нисбатига қараб, хусусий капитал ва жалб қилинган ка-питалга олинган дисконтлаган пул оқимидир. Акциядорлик жамия-тининг капитал қиймати – хусусий ва қарз капиталидан фойдала-ниш эвазига шакллантирилган пул оқимларини йиғиндисини жами капитал ҳажмини нисбатининг фоиз кўринишидаги миқдоридир.

Назорат учун саволлар

0. 
   Молия бозори рисклари ва уларнинг турлари ҳақида гапириб бе-ринг.
   

0. 
   Инвестицион портфель рисклари нималардан иборат?
   
1. 
   Инвестицион портфелни шакллантиришнинг кетма-кетлигини ёритиб беринг.
   

0. 
   Инвестицион портфелни баҳолашда қўлланиладиган модел-ларни айтиб беринг.
   

0. 
   Инвестицион портфелни даромад ва риск ўртасидаги боғлиқ-лиги ҳақида гапириб беринг.
   

0. 
   Инвестицион портфель рискларини аниқлашни бир омилли мо-делини гапириб беринг.
   

0. 
   Тизимли рисклар қайси рискларни ўз ичига олишини ёритиб бе-ринг.
   

0. 
   Макродаражадаги рисклар нималардан иборат?
   
1. 
   Микродаражадаги рисклар нималардан иборат?
   

0. 
   Арбитраж молиявий активларни баҳолаш назарияси ҳақида гапириб беринг.
   

0. 
   А.У.Бурханов, О.Н.Ҳамдамов. Молиявий менежмент. Дарслик. – Т.: «Инно-вацион ривожлантириш нашриёт-уйи», 2020. 240–241-б.
   

3 Б.Е.Тошмуродова, С.Е.Элмирзаев, Н.Р.Турсунова. Молиявий менежмент.

Дарслик. – Т.: ТМИ, 2017. 145-б.

236

8-боб