Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим

1. 
Уқувчилар 
луғатини 
бойитиш, 
яъни 
янги 
сўзларни,
шунингдек, болалар луғатида бўлган айрим сўзларнинг янгн маъноларини ўзлаштириш. Она 
тилинкнг луғат бойлигинп билиб олиш учун ўқувчи ўз луғатига ҳар куни 8-10 та янги сўзни, шу жумладан, 
она тили дарсларида 4-6 сўзни қўшиши, яъни шу сўзлар маъносини ўзлаштириши лозим. 
2. Уқувчилар луғатига аниқлик киритиш. Бу ичпга қуйидагиларни олади: 1) ўқувчи пухта 
ўзлаштпрмаган с°зларнпнг маъносини тўлиқ ўзлаштириш, яъни шу сўзларни конматнга киритиш,
маъноси яқин сўзларга қиёслаш, антоним танлаш йўллари Билан уларнинг маъносига аниқлик киритиш; 
2) сўзнинг кинояли маъносини, кўп маъноли сўзларни ўзлаштириш; 3) сўзларнинг синонимларини,
синоним сўзларнинг маъно оттенкаларини ўзлаштириш; 4) айрим фразеологик бирликларнинг маъносини 
ўзлаштириш. 
3. Луғатни фаоллаштириш, яъни ўқувчилар маъносини тушунадиган, аммо ўз нутқ 
фаолиятида ишлатмайдиган пассив луғатидаги сўзларни фаол луғатига ўтказиш. Бунинг учун сўзлар 
иштирокида сўз бирикмаси ва гаплар тузилади, улар ўқиганларни қайта ҳикоялаш, суҳбат, баён ва иншода 
ишлатишади. 
4. 
Адабий 
 
тилда 
 
ишлатилмайдиган 
сўзларни 
ўқувчиларш 
фаол луғатидан пассив луғатига ўтказиш. Бундай сўзларга болаларнинг нутқ муҳити таъсирида ўзлашиб 
қолган адабий тил нормасига кирмайдиган, айрим адабий асар ва сўзлашув тилида қўлланадиган содда сўз 
ва иборалар, маҳаллий шева ва ижтимоий гуруҳга оид сўзлар киради. Адабий тил нормаси деган тушунчани 
ўзлаштиргач, ўқувчилар юқорида изоҳланган сўзлар ўрнига адабий тилдаги сўзлардан фойдалана 
бошлайдилар. Адабий тилга оид малакалари мустаҳкамланган сайин шевага, жаргонга оид сўзлар, сўзлашув 
тилида ишлатиладиган содда сўз ва иборалар ўқувчиларнинг фаол луғатидан чиқиб кета боради. 
Уқувчилар луғати қуйидаги манбалар асосида бойитилади ва такомиллаштирилади: