Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

Маҳсулот 
турлари 
Ўлчов 
бирлиги 
Бизнес режа 
бўйича 
Ҳақиқатда 
Фарқи(+
;-) 
Бажарилиши, 
(%) 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
А 
дона 
500 
560 
+60 
112 
Б 
кг. 
20 
14 
6 
70 
В 
кг. 
110 
86 
24 
78.2 
Г 
дона 
89 
112 
+23 
125.8 
Д 
т. 
32 
33 
+ 1 
103.1 
8-жадвал маьлумотларидан кўриниб турибдики, биз таҳлил этаётган корхона 5 хил 
«А»; «Б»; «В»; «Г»; «Д» турдаги маҳсулотлар ишлаб чиқарар экан. Бу маҳсулотлар ичида 
«А» ва «Г» маҳсулотлар харидоргир бўлиб, уларнинг режага нисбатан «А» 12 фоизга «Г» 
эса 23 донага кўп сотилган. Бу эса бозорда ушбу маҳсулот турларига талабнинг 
кўплигидан далолат беради. Маҳсулот таркибидан «Б» ва «В» маҳсулотларига талаб кам 
бўлган. Натижад бу маҳсулотлардан жами 30 килограмм (6+(24)) маҳсулот сотилмай қолиб 
кетган. Бунга маҳсулот сифати, баҳоси ёки ўринбосар товарларнин гбозорда вужудга 
келиши таьсир этган. 
Корхонанинг эндиги асосий вазифаси сифатнинг бузилишида келтирилган 
камчиликларни бартараф этиш ёки бўлмаса бошқа харидоргир маҳсулотни ишлаб 
чиқаришни йўлга қўйишдан иборатдир. Корхона учун яна бир оптимал вариант бўлиб, «Б» 
ва «В» маҳсулотларни камайтириб, унга сарфланадиган маблағларнинг бир қисмини «А» 
ҳамда «Г» товарларини ишлаб чиқаришга йўналтириши керак. 
4.4. Рақобат даражасини белгиловчи кўрсаткичларвауларнианиқловчи 
омиллартаҳлили 
Бозориқтисодиётишароитидатоварларнинграқобатбардошлилигианиқланаётганда, 
унингбошқарақобатчитоварларданюксактарафларинингмавжудлиги, 
умумеьтирофетилганталабларгажавобберишиҳамдакетган 
харажатлармиқдорибиланбаҳоланади. 
Маҳсулотнинграқобатбардошлилигинибаҳолашда 
харидорлареҳтиёживабозорталабигаасосланади.