Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

Ички маьлумотлар қуйидаги таркибдан ташкил топади: 
1. Корхона режалари ва уларнинг бажарилиши; 
2. Сотиш тўғрисида маьлумотлар; 
3. Фойда ва зарарлар; 
4. Харидорлар билан ҳисоб-китоблар; 
5. Товар захиралари; 
6. Истеьмолчиларнинг аризаси; 
7. Натижаларни солиштириш учун меьёрлар ва бошқалар.
Ташқи маьлумотлар эса, 
• давлат ва нодавлат ташкилотларнинг ахборотлари; 
• статистик маьлумотлар ва бошқаларга асосланган ҳолда кузатилади. 
Ҳозирга шароитда бозордаги талаб ва таклифни ўрганишда асосий эьтибор бозордаги 
маҳсулотга бўлган талаб ҳажмининг ва структурасииинг ўзгариши ҳамда унинг 
даромадлилик даражасини ўрганишга қаратилмоғи лозим. Кўп йиллик таҳлил натижалари 
шуни кўрсатадики, товарларнинг тўрт хил категорияси мавжуд бўлар экан:
1.«юлдуз» категорияли товарлар — корхона фойдасининг асосини ташкил этадиган 
ҳамда иқтисодий ўсишга олиб келадиган; 
2. «соғин сигирлар»категорияли товарлар — оғир иқтисодий даврларнинг вужудга 
келишини олдини оладиган, инвестицияга муҳтож бўлмаган, фойда келтираётган, бошқа 
категорияли маҳсулотлар ишлаб чиқаришни молиялаштиришга ишлатиладиган; 
3. «оғир бола»категорияли товарлар — бу янги турдаги товарлар бўлиб, рекламага 
муҳтож бўлган, бозорга олиб чиқилиши керак бўлган, ҳозирча фойда келтирмаётган, аммо, 
келажакда «юлдуз» товар бўлиши мумкин бўлган; 
4 «ўлик юк»ёки «омадсиз»категорияли товарлар — бугунги кун талабига жавоб 
бермайдиган, иқтисодий ўсишга имконият бермайдиган, фойда келтирмайдиган. 
Таҳлил жараёнида корхонада ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларнинг қай бири қайси 
категорияга мос келишлигини ўрганиш ҳам муҳим ҳисобланади.Ички маьлумотлар 
асосида қуйидагича таҳлил ишларини амалга оширишимиз мумкин (8-жадвал). Бу жадвал 
натура ўлчов бирлигига асосланган бўлиб, унинг таҳлилини бошқа ўлчов бирлииарда 
юритишимиз ҳам мумкин.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

8-ж а д в а л 
«АВС» аксионерлик жамияти маҳсулот сотиш режаси бажарилишининг таҳлили