Ўзбекистон Республикаси Олий ва махсус ўрта таълим вазирлиги олий ўқув юртларининг талабалари учун дарслик сифатида тавсия этган



Download 8,53 Mb.
bet6/155
Sana09.04.2022
Hajmi8,53 Mb.
#540075
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   155
Bog'liq
01. kirish

Иссиқлик баланси.
Энергиянинг сақланиш қонуни асосида энергетик баланс (иссиқлик ва электроэнергетик) тузилади. Иссиқликнинг киримига қуйидагилар киради:
1)экзотермик кимёвий реакциядан чиқадиган иссиқлик;
2)қиздирилган таъсирлашаётган моддалар берадиган физик иссиқлик; 3)жараёнга ташқаридан бериладиган иссиқлик.
Иссиқликнинг чиқимига қуйидагилар киради: 1)эндотермик жараёнлар учун ютиладиган иссиқлик; 2)реакция маҳсулоти билан чиқиб кетаётган иссиқлик; 3)атроф-мухитга йўқотиладиган иссиқлик .
Айрим ҳолларда кирим ва чиқимда санаб кўрсатилган иссиқлик турлари иштирок этмаслиги мумкин.
Меҳнат унумдорлиги.
Вақт бирлиги ичида маҳсулот ишлаб чиқаришга кетган вақт сарфининг камайиши халқ хўжалигининг асосий вазифасидир. Меҳнат унумдорлиги ўлчови деб вақт бирлиги ичида битта ишчи томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулот миқдорига айтилади (кг/с ёки т/с):
G
У (1.1)

Меҳнат унумдорлиги меҳнат интенсивлигидан фарқ қилади. Унда вақт бирлиги ичида ишчи энергия сарф қилинади. Шундай бўлса ҳам, ишлаб чиқариладиган маҳсулот миқдори иккала катталик билан аниқланади. Кимё ишлаб чиқаришда меҳнат унумдорлиги ишлаб чиқаришни механизациялаш, ташкил этиш, такомиллаштириш хисобига оширилади. Хозирги замонавий кимё саноатида инсон қўл меҳнатидан асосан жараённи, аппаратларни бошқариш, назорат қилиш ва енгил механик операцияларни бажаришда фойдаланилади. Кимё саноатида жараёнлар кўпинча ёпиқ системада ва аппаратларда узлуксиз равишда олиб борилади. Шунинг учун ҳам катта ишлаб чиқариш корхоналарига аппарат ўлчови ва сони кўп бўлишига қарамай ишчи сони камчиликни ташкил этади (сульфат кислота,фосфор, ўювчи натрий, органик моддалар олиш корхоналари). Кимё корхонари ишчи ва ходимлари ўз билими ва тажриба савияларини ошириб борадилар. Бу эса кундан-кунга такомиллашиб, бораётган технологик жараённи бошқаришда керак бўлади. Меҳнат унумдорлигининг ўсишига меҳнатни бошқариш шакллари катта таъсир кўрсатади: ўзаро мусобақалар, тажриба алмашинув, ишчи, мухандис –технолог персоналлари рағбатлантириш, меҳнат муҳофазаси. Ўта тўғри ва аниқ хисобланган технологик режим параметрларининг кўрсатгичлари, (маҳсулот сарфи, энергия миқдори, маҳсулот чиқиши охиригача ўрнатилган меъёр бўла олмайдилар. Чунки техник маданият савияси, маҳсулот сифатини яхшилаш, янги технологияларни қўллаш натижасида белгиланган меъёрлар ўзгартирилади. Йилдан йилга сульфат кислота, аммиак, хлорид кислота, суперфосфат, синтетик каучук, толалар, органик моддалар, биологик фаол моддалар ва бошқа кўплаб маҳсулотларни ишлаб чиқариш миқдори ошиб бормоқда.

Download 8,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish