Ўзбекистон Республикаси Олий ва махсус ўрта таълим вазирлиги олий ўқув юртларининг талабалари учун дарслик сифатида тавсия этган


-§. Маҳсулотларнинг амалий ҳосил бўлиш миқдорини ҳисоблаш



Download 8,53 Mb.
bet14/155
Sana09.04.2022
Hajmi8,53 Mb.
#540075
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   155
Bog'liq
01. kirish

12-§. Маҳсулотларнинг амалий ҳосил бўлиш миқдорини ҳисоблаш.
Маҳсулотнинг амалий чиқими ҳақидаги маълумотларнинг аҳамияти уни диққат билан аниқлашни тақозо этади.
Энг аввало хом ашёнинг таркибини: ундаги асосий модда миқдорини (масалан, олтингугурт колчедани таркибидаги темир (П)-сульфид миқдори), қўшилмаларнинг таркиби ва миқдорини билиш керак. Хом ашёнинг таркиби ўзгариб турадиган бўлгани сабабли (стандарт томонидан белгиланган чегараларда) ҳар гуруҳ хом ашё ҳақида маълумотлар керак. Кейинчалик ишлаб чиқаришнинг ҳар қайси босқичида моддаларнинг ўзгаришини кузатиб бориш лозим. Бунинг учун барча оралиқ маҳсулотлар кимёвий тахлил қилиб турилади. Масалан, олтингугурт колчеданидан сульфат кислота ишлаб чиқаришда печ гази, қурум, газдан ажраладиган чанг, контакт аппаратига кираётган ва ундан чиқаётган газлар аралашмаси, шунингдек маҳсулотлар тахлил қилинади. Бундан ташқари, вақт бирлиги ичида системадан ўтадиган газларнинг ҳажми аниқланади.
Хом ашё, ярим маҳсулот ва маҳсулотларни тахлил қилиш, уларнинг миқдори ҳамда бошқа маълумотлар асосида моддий баланс тузилади, у жараён давомида модданинг массасида содир бўладиган барча миқдорий ўзгаришларни ифода этади. Баланснинг кириш қисмига қайта ишлаш учун келтирилган барча моддаларнинг массаси киради; сарф қилиш қисмига — барча ҳосил бўладиган моддаларнинг массаси киради. Маҳсулотнинг ёки хом ашёнинг масса бирлигига нисбатан моддий баланс тузилади. Моддий баланс асосида маҳсулотнинг амалий олиниш миқдори назарийга нисбатан процентларда ёки 1 т хом ашёга кўра тонналарда ҳисобланади. Мисол учун корхона маълумотларига кўра 1 соат давомида колчедан куйдиришнинг моддий балансини кўриб чиқамиз:
2-жадвал

Моддалар

Кирим, кг ҳисобида

Моддалар

Чиқим, кг ҳисобида

Колчедан

18768

Олтингугурт (IV)-оксид

15337

Колчедан намлиги

1198

Олтингугурт (VI)- оксид

129

Қуруқ ҳаво

49400

Кислород

1063

Ҳаво намлиги

358

Азот

37600



Сув буғи

1556



Қурум

14038

Жами

69724

Жами

69724


Download 8,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish