‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

39-rasm.
Bozulbang (Лагохилус), ( Лагохилус опьяняющий) -
Lagochilus inebrians Bge.
Bozulbang 0 ‘zbekiston, Turkmaniston va qisman Tojikistonning 
ayrim viloyatlaridagi adirlar va shag‘alli tog‘ yonbag‘irlarida 
o ‘sadi. Bozulbang o ‘simligining yer ustki qismi - guli va bargi xalq

---

tabobatida keng foydalaniladi. Guli va bargi tarkibida 0,2% efir 
moyi, S va К vitaminlari, karotin, organik kislotalar, qand, smola, 
0,67% flavonoidlar, lagoxilin, 11- 14% oshlovchi va boshqa biologik 
faol moddalar bor.
Bozulbangning dori preparatlari (damlama, nastoyka va quruq 
ekstrakti tabletka holida va logoden preparati) qon ivishini tezlatish 
va qon bosimini pasaytirish ta ’siriga ega b o ig a n i uehun o‘pkadan, 
burundan qon oqishini to'xtatish hamda bavosil, gemofiliya, giper- 
toniya kasalliklarini davolash uehun qoMlaniladi.
Bozulbangdan tayyorlangan damlama yoki qaynatma xalq ta­
bobatida qon to'xtatuvchi vosita sifatida ishlatiladi. Bozulbang 
kam-yob, yo‘qolib borayotgan o ‘simlik sifatida “Qizil kitob” ga 
kiritilgan. Shuning uehun uni tabiiy o ‘sish joylaridan xomashyosini 
yig‘ish taqiqlangan.
Qumloq bo‘znochi (Бессмертник песчаный)
-
Helichrysum arenarium (L.) Moench.
Bo'znoch o ‘simligi Astradoshlar (murakkabguldoshlar) -
Asteraceae (Compositae)
oilasiga mansub b o ‘lib, b o ‘yi 30 sm gacha 
o'sadigan ko ‘p yillik o ‘t o'sim lik hisoblanadi. Poyasi tik o ‘sadi, 
bir neehta, shoxlanmagan b o ‘ladi. Ildiz oldi barglari qisqa bandli, 
poyadagilari bandsiz ketma-ket joylashgan. B o‘znochning barglari 
cho‘ziq teskari tuxumsimon (poyasining yuqori qismidagilari 
nishtarsimon-chiziqsimon), tekis qirrali. Sariq gullari sharsimon 
savatchaga to ‘planib, qalqonsimon tuvakgul to ‘plamini hosil qiladi. 
Mevasi - pista. O 'sim likning poyasi va barglari sertuk shuning 
uehun kulrang ko'rinadi. Bo‘znoeh iyun-avgust oylarida gullaydi, 
mevasi avgust-sentabrda yetiladi.
B o'znoch MDH ning Yevropa qismida, Kavkaz, G ‘arbiy Sibir, 
janubiy Qozog‘iston va Markaziy Osiyо togMarining qumli nam 
yerlarda o ‘sadi.
Tibbiyotda guli qo‘llaniladi. Guli tarkibida flavonoidlar, 
kumarinlar, efir moyi, inozit, K. vitamini, bo‘yoq, oshlovchi va boshqa 
faol moddalar bor. Flavonoidlar summasi naringenin, apigenin, 
kempferol va ulaming glikozidlari, salipurpozid va boshqalardan 
tarkib topgan.

---

(iulining dorivor preparatlari (qaynatma, tublctka holidagi 
qnruq qonsentrati -fla m in quruq ekstrakti va o ‘l haydovchi yig'm a- 
i hoylar tarkibida) jigar (sariq) kasalligi, xronik xolclsislil, o ‘l-losh, 
o 'l yo'llari kasalliklarida o ‘t haydovchi vosita sifatida qo'llanmli 
Gulining flavonoidlar summasi - arinarindan tayyorlangan 
surtmasi k o ‘z kasalliklarini (ko‘z shikastlanishi, koV. sliox 
pardasining yarasi, kuyish va boshqa kasalliklar) davolasluln 
ishlatiladi.
B o‘znoch gulining damlamasi yoki qaynatmasi xalq tabobatida 
i i gar kasalliklarida, buyrakka, siydik va о ‘ t yo ‘ llariga tosh yig ‘Uganda 
hamda siydik haydovchi vosita sifatida qo‘llaniladi.