Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалик вазирлиги

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI

“QISHLOQ XO’JALIK VA OZIQ-OVQAT

MAHSULOTLARINI QAYTA ISHLASH” KAFEDRASI

OZIQ – OVQAT QO‘SHIMCHALARI 1
FANIDAN





laboratoriya mashg‘ulotlarni bajarish bo‘yicha

H I S O B O T D A F T A R I

5321000 – Oziq-ovqat texnologiyasi (go’sht-sut va konserva mahsulotlari) bakalavr yo‘nalishlari uchun


JIZZAX –2022
Ushbu uslubiy ko‘rsatma “QX va OOMQI” kafedrasining “_____” ________ 2022-yil № ______ majlisi qarori bilan tasdiqlangan.

Kafedra mudiri: dotsent Xoldorov B.B.

Ushbu uslubiy ko‘rsatma institut ilmiy - uslubiy kengashining 2022-yil

“____” _________ dagi № ___ yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan.

Kengash kotibasi: Matchonova M. B.

Tuzuvchi: kat.o’qit. Qobilova G.I.

Assistant Qilichov A.A.

Taqrizchilar: JizPI dots.Islamov U.

JDPI dots.Sharipov Sh.


1-LABORATORIYA MASHG‘ULOTI
MAVZU: A VITAMININI ANIQLASH
Ishning maqsadi: Vitaminlar - kichik molekulyar og’irligidagi moddalar bo’lib, organik birikmalarning turli sinflariga kiradi. Vitaminlar - hayvonlar, mikroorganizmlar, o‘simliklarning eng muhim fiziologik va biokimyoviy jarayonlarida ishtirok etadi. Ularning ko‘pchiligi ikki komponentli fermentlarning prostetik guruhlari -kofermentlar tarkibiga kiradi. Organizmda qandaydir vitaminlarning butunlay bo‘lmasligi avitaminozga, ya’ni butun organizmning ma’lum vitaminning yo‘qligiga xarakterli belgilar bilan kasalligiga sabab bo‘ladi. Ko‘pincha vitaminlarning qisman yetishmovchiligi hollari - gipovitaminozlar uchraydi, ular birlamchi va ikkilamchi bo‘lishi mumkin. Vitaminlar haddan tashqari ko‘p iste’mol qilinganda organizmning intoksikatsiyasi ro‘y beradi, bu gipervitaminozlar deb ataladi.
Hozirgi vaqtda ayrim vitaminlar va ularning xillari o‘ttizga yaqin. Vitaminlar ovqatning turli komponentlariga bog‘liq bo‘lishiga qarab, faqat eruvchanligi asosida, ikkita katta guruhga; suvda eriydigan va yog‘da eriydigan vitaminlarga bo‘linadi.
Yog‘da eriydigan vitaminlar guruxiga A, D, E va K vitaminlar kiradi.
Suvda eriydigan vitaminlar guruhiga B - vitaminlar guruhi: B₁-tiamin, B₂ -riboflavin, PP-nikotinamid, B₆ -piridoksin, B₇ - biotin, pantotinat va paraminobenzoat kislota, xolin, inozit, folat kislota, B₁₂ -siankobalamin, B₁₅ -pangamat kislotasi: C vitamin (askorbat kislota); P vitaminlar kiradi.
Yog‘da eriydigan vitaminlar. Bu guruh vitaminlarga A, D, E, K guruhidagi vitaminlar va boshqalar kiradi. Vitaminlar, har bir guruhiga kimyoviy tuzilishi yaqin bo‘lgan o‘xshash biologik ta’sir ko‘rsatuvchi qator birikmalar kiradi. Masalan, A vitamin guruhda A₁ A₂ vitaminlar va boshqalar; E vitamin guruhida 4 ta vitamin bo‘ladi: D vitamin guruhida ularning soni 10 ga yaqin.