Њзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги

Tashkiliy-boshqaruv munosabatlari 
asosan ish beruvchi va korxona 
jamoasi, kasaba uyushmasi o‘rtasida mehnatni tashkil etish hamda 
boshqarish yuzasidan vujudga keladi. Bunday munosabatlar sirasiga jamoa 
shartnomasi va kelishuvlarini tuzish, ularni bajarishga oid munosabatlar 
ham kiradi. 
Ishga joylashtirishga oid munosabatlar 
fuqaroning ishga joylashtirish 
bo‘limiga ish so‘rab murojaat qilishi bilan paydo bo‘ladi. 
Kasbga tayyorlash va malaka oshirishga oid munosabatlar 
fuqaro-
ning ishlab chiqarishdan ajralmagan holda yakka tartibda, brigada 
tarkibida yoki maxsus kurslarda kasb o‘rganishi, malaka oshirishi vaqtida 
yuzaga keladi. 
Mehnat muhofazasi va mehnat qonunlariga rioya etishni nazorat 
qilishga oid munosabatlar 
vakolatli organlarning mehnat qonunlari va 
mehnatni muhofaza qilish qoidalari ustidan nazoratni amalga oshirishi 
jarayonida yuzaga keladi. 
Mehnat nizolarini hal etishga oid munosabatlar 
xodim bilan ish 
beruvchi o‘rtasidagi mehnatga oid nizolarni hal etish bilan bog‘liq 
holatlarda vujudga keladi. 
9

---

Mehnat munosabatlaridan kelib chiquvchi protsessual munosabatlar 
mehnat munosabatlarining vujudga kelishi, o‘zgarishi va barham topishi 
jarayonidagi protsessual tartibni belgilab beradi. 
Mehnat huquqining predmeti mehnatga oid munosabatlar bo‘lganligi 
tufayli u fuqarolik va qishloq xo‘jalik huquqlari, boshqaruv faoliyatiga 
bog‘liqligi uchun ma’muriy huquq, ish haqi, mukofotlar to‘lashga taalluqli 
bo‘lganligi uchun moliya huquqi, mehnat natijalariga ko‘ra rag‘-
batlantirishlarga aloqador bo‘lganligi uchun ijtimoiy ta’minot huquqi kabi 
sohalar bilan o‘xshash, ular bilan uzviy bog‘liq. Ammo bu o‘xshashlik va 
bog‘liqlik o‘ta nisbiy bo‘lib, ularning har biri yuridik fanning mustaqil 
tarmog‘i ekanligini bildiruvchi, boshqa fanlardan farqlashga imkon 
beruvchi o‘ziga xos jihatlarga ega.