|
BBK 67.99(2O‘)7.ya.73
©
O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, 2008.
KIRISH
Mehnat qonunchiligi nafaqat asosiy ishlab chiqarish kuchlariga ta’sir
ko‘rsata oladigan, balki ularni mehnat faoliyati jarayonida va ishsizlikdan
ham himoya qila oladigan qonunchilikdagi yagona sohadir. Hozirgi kunda
davlatimiz va xalqimiz oldida turgan vazifalar, ko‘zlangan maqsadlarga
erishishda amalga oshirishimiz lozim bo‘lgan ishlar bisyor.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti I. A. Karimov ikkinchi
chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining sakkizinchi
sessiyasidagi «Yangilanish va o‘zgarish jarayoni ortga qaytmaydi» nomli
ma’ruzasida ta’kidlaganidek, «inson huquqlari va erkinliklarini hi-
moyalash, ularning kafolatlarini so‘zda emas, real hayotda ta’minlash
bizning qonunchilik va amaliy faoliyatimizning doimiy e’tibor markazida
turishi haqida gapirish ortiqcha... Bu sohadagi muhim vazifalardan biri –
qabul qilingan qonunlarimiz va huquqiy normalarning hayotga tatbiq
qilinishini tanqidiy ko‘z bilan baholab, inson huquqlarini himoyalash
bo‘yicha tegishli xalqaro tashkilot va markazlar bilan birga qonun-
chiligimizni takomillashtirishimiz ustida ishlashimizni, avvalo hokimiyat
va sud organlarining bu boradagi mas’uliyatini oshirishni hayotning o‘zi
taqozo etmoqda»
1
.
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida har bir
shaxsning mehnat qilish, erkin kasb tanlash, adolatli mehnat sharoitlarida
ishlash va qonunda belgilangan tartibda ishsizlikdan himoyalanish
huquqlari mustahkamlangan. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
I. A. Karimov O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 14 yilligiga
bag‘ishlangan tantanali marosimda ta’kidlaganidek, «aholimizning
faolligi, siyosiy va huquqiy ongini oshirish bo‘yicha qilayotgan
ishlarimizning samarasini yanada kuchaytirish masalasi doimiy kun
tartibida turishi zarur»
2
.
Mazkur ma’ruzalar kursi yuqoridagi ulkan vazifalarni amalga
oshirishda O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida»gi qonuni va
Oliy Majlis tomonidan 1997 yil 29 avgustda qabul qilingan «Kadrlar
1
Каримов
И
.
А
.
Янгиланиш
ва
ўзгаришлар
жараёни
ортга
қайтмайди
//
Хавфсизлик
ва
тинчлик
учун
курашмоқ
керак
.
Т
.10. –
Т
., 2002. – 324-
б
.
2
Каримов
И
.
А
.
Инсон
манфаатларини
таъминлаш
,
ижтимоий
ҳимоя
тизимини
такомиллаштириш
–
устувор
вазифамиздир
//
Халқ
сўзи
. – 2006. –
8
дек
.
3
tayyorlash Milliy dasturi»ga asosan yuqori malakali huquqshunos kadrlar
tayyorlashda muhim qo‘llanmadir.
Ushbu ma’ruzalar kursi mustaqillik yillarida qabul qilingan yangi
Konstitutsiya, Mehnat kodeksi va mehnatga oid qonun hujjatlari,
advokatura, prokuratura, notariat, sudlar to‘g‘risidagi qonunlar hamda
O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik-protsessual, Oila, Fuqarolik
kodekslari va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar asosida mehnat huquqi
fanini tinglovchilar va talabalarning to‘laqonli o‘zlashtirishlariga yordam
beradi.
Qo‘lingizdagi ma’ruzalar kursi O‘zbekiston Respublikasi IIV
Akademiyasida belgilangan o‘quv dasturi
3
asosida va ushbu sohada chop
etilgan huquqiy adabiyotlardan
4
keng foydalangan holda, o‘quv ja-
rayonining xususiyatlari inobatga olinib tayyorlandi. Uning
tayyorlanishida ma’lum ilmiy, mantiqiy ketma-ketlik mavjud bo‘lib,
«mehnat huquqi» tushunchasi, predmeti, metodi, vazifasi va tizimi;
mehnat huquqining manbalari, jamoa shartnomalari va kelishuvlari;
mehnatni huquqiy boshqarishning asosiy prinsiplari, mehnat huquqining
subyektlari; mehnat shartnomasi; boshqa ishga o‘tkazish; mehnat
shartnomasining bekor qilinishi; ish va dam olish vaqti, mehnatga haq
to‘lash; mehnat intizomi; mehnat shartnomasi taraflarining moddiy
javobgarligi; mehnat muhofazasi; mehnat nizolarini ko‘rib chiqish va
davlat ijtimoiy sug‘urtasi hamda mehnat qonunchiligiga rioya etilishi
ustidan nazorat va tekshirish singari bir qator masalalar alohida e’tibor
bilan yoritilgan.
Mazkur ma’ruzalar kursi mamlakatimizda yangi qabul qilingan qo-
nunlar va qonunosti hujjatlari asosida yaratilgan bo‘lib, huquqni muhofaza
qiluvchi organlar, jumladan ichki ishlar organlari xodimlariga mo‘l-
jallangan. Ma’ruzalar kursi ushbu sohada qilingan birinchi urinishdir. Shu
sababli, unda yutuqlar bilan birga ayrim kamchiliklar ham bo‘lishi
mumkin.
Biz ushbu ma’ruzalar kursi yuzasidan fikr va mulohazalarini
bildiruvchi mutaxassislar va o‘quvchilarga o‘z minnatdorchiligimizni izhor
qilish bilan birga, ularning barcha istak va takliflarini inobatga olamiz.
3
Меҳнат
ҳуқуқи
фанидан
дастур
. –
Т
., 2005.
4
Иноятов
А
.
Ўзбекистон
Республикасининг
меҳнат
ҳуқуқи
. –
Т
., 2002;
Турсунов
Й
.
Меҳнат
ҳуқуқи
. –
Т
., 2002.
4
Do'stlaringiz bilan baham: |
