Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я фалсафа ва политология кафедраси

Онгни диний тушуниш уни илоҳий ҳодиса, худо яратган мўъжиза тарзида талқин қилишга асосланади.
Кўпгина динларда инсон онги буюк илоҳий ақлнинг миттигина акс этиши, унинг намоён бўлиш шакли тарзида тавсифланади. Инсон танасидаги руҳ бизнинг истак ва фикрларимизнинг ташувчисидир. Жон ўлиши билан онг ҳам ўлади. Бундай қарашларнинг илдизи жуда қадимий бўлса-да, улар ҳамон ўзининг кўплаб тарафдорларига эга. Зеро, у олам ва одамнинг яратилганлиги масаласи билан бевосита боғлиқдир. Кимда-ким олам ва одам яратилганлигини тан олар экан, онг ҳам яратганнинг қудрати эканлигини тан олиши табиий.
Онг моддийликнинг мияда акс этиши деб тушунишда, унинг Онг тарихи инсоннинг инсон бўлиб шаклллана бошлаши тарихи билан боғлиқдир. Узоқ вақт давомида инсон, унинг онги планетар, яъни Ер шари доирасидаги ҳодиса сифатида қараб келинди. Ҳозирги замон фани масалага кенгроқ доирада ёндашиш зарурлигини кўрсатмоқда. Чунки фан далиллари инсон пайдо бўлишини фақат Ерда кечган жараёнлар билан чеклаб қўйиш тўғри эмаслигини, у коинот эволюциясининг табиий ҳосиласи эканлигини тобора чуқурроқ исботламоқда.
Инъикоснинг шакллари:

• 
  нотирик табиатда инъикос;
  
• 
  тирик табиатда инъикос;
  
• 
  психик инъикос;
  
• 
  онг.
  

Инъикоснинг қуйи шакли – нотирик табиатдаги инъикос ҳисобланади, олий шакли эса – онгдир.
Онгнинг асосий функцияси инсон хатти-ҳаракатларини хаёлан бошқариш, тартиблаштириш, уларни кетма-кетлигини назорат қилиш ва амалга оширилиши лозим бўлган хатти-ҳаракатларни лойиҳалаштиришдир.
Онгнинг шакллари:
фикр, шубҳа, эътиқод, ишонч,билим.
Онг миянинг оғирлигига боғлиқ эмаслигини мутафаккирлар аллақачон аниқлашган. Онг мия оғирлигининг тана оғирлиги нисбатига ҳеч қандай алоқаси йўқ. Масалан: Кит миясининг оғирлиги тана оғирлигидан 500 марта кам, арслонники 150 марта кам. Бундан арслон китга нисбатан онгли деган фикр келиб чиқмайди. Инсон миясининг оғирлиги тана оғирлигига нисбатан 60-65 марта кам. Шимпанзе миясининг ҳажми 400см³, австралопитекники 600см³, питекантропники 850см³, неандерталники 1100см³, ҳозирги одамларники 1400см³ ташкил қилади. Инсон онги қисман мия ҳажмига ҳам боғлиқ эмас.