Ўзбекистон республикаси фанлар академияси

Адабиётлар: 
1.
Ўзбекистон Республикаси
2018 йил 24 январда
қабул қилинган Иқтисодий процессуал 
кодекси
 
https://lex.uz/docs/3523891. 
2.
Ўзбекистон Республикасининг 
2018 йил 22 январда
қабул қилинган Фуқаролик процессуал 
кодекси https://lex.uz/ru/docs/3517337. 
3.
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси https://lex.uz/acts/20596 .
4.
Д.Н.Северин. Рассмотрение судами споров, вытекающих из условий учредительства 
хозяйственных обществ (корпоративные споры). Автореферат диссертации на сосикание 
ученой 
степени 
кандидата 
юридических 
наук. 
Минск, 
2014. 
http:// 
dep.nlb.by/jspui/handle/nlb/45667. 
5.
Е.В.Норкина. Подведомственность как общеправовая категория. Автореферат диссертации 
на соискание учёной степени кандидата юридических наук-Саратов 2010. 
http://
www.dslib.net/teoria-prava/podvedomstvennost-kak-obwepravovaja-kategorija.html.  
6.
 
Е.С.Докучаева. Институт подведомственности в судебной власти. Автореферат 
диссертации на соискание учёной степени кандидата юридических наук-Рязань 
2011. http://law.edu.ru/book/book.asp?bookID=1445516
.
 
 
ОИЛА БАХТИЁРЛИГИ, ТИНЧЛИГИ ВА МУСТАҲКАМЛИГИ –
ЖАМИЯТ ФАРОВОНЛИГИ АСОСИ 
Н.А.Эшонкулова
Навоий давлат кончилик институти катта ўқитувчиси. 
Инсон ўз ҳаётини оиласиз тасаввур қила олмайди ва айнан мана шу оила муҳитида у 
жамият аъзоси сифатида тарбия топади. Оиладаги тарбия муҳити авваламбор оилавий 
муносабатлар маданиятига боғлиқ бўлади. Яъни, ота-оналар билан фарзандларнинг ўзаро яхши 
муносабати, қарияларга ҳурмат-эътибор, фарзандларнинг ўзаро муносабатларининг тўғри 
йўналтирилганлиги, ота-онанинг фарзандлар тарбиясига ўта масуллиги, оилада ўрнатилган 
намунали тартиб ва ижобий урф-одатлар, ота-онанинг меҳнатга, ижтимоий ҳаёт ҳодисаларига 
тўғри муносабатда бўлиши кабилар оилавий муносабатлар маданиятининг нозик қирраларидир. 
Буларнинг қай бирида мутаносиблик бузилса, демак, ўша оиладаги соғлом муҳитга путур 
етади ва носоғлом муносабатларнинг пайдо бўлишига сабаб бўлади. 
Оила
 
– кишиларнинг табиий биологик жинсий муносабатлар, уй-рўзғорни бошқариш, 
ҳуқуқий никоҳни фуқаролик ҳолатларида қайд этиш, маънавий эр-хотин, ота-она ва болалар 
ўртасидаги севги, меҳр-муҳаббат туйғуси ва шу кабилар муносабатларига асосланган бирлик, 
кишилар ҳаётининг энг муҳим қисми, жамиятнинг кичик ҳужайраси, ижтимоий-маданий 
организми. Оила кишилар ҳаётининг энг муҳим қисми, жамиятнинг кичик ҳужайраси, 
ижтимоий-маданий организми. Оила – никоҳнинг ривожланган босқичидир, у никоҳнинг ички 
тараққиёти, мустаҳкамланиши натижасида вужудга келади. 
Социал муносабатлар, аввало, оиладан бахт излаш кишидаги энг барқарор туйғу, 
истакдир. Оила тасодифий кишилар уюшмаси эмас, унга дуч келган талаблар, кўрсатмалар, 
даъватлар тўғри келавермайди. Қуръони каримда айтилишича, Аллоҳ кишиларнинг сокинлик 
топиши, ораларида меҳру-муҳаббатнинг марҳамат бўлиши учун оилани кашф этган[1]. “Наҳл” 
сурасида дейилади: “Аллоҳ сизларга ўзларингиздан жуфтлар қилди ва сизларга 
жуфтларингиздан болалар ва набиралар қилди ҳамда сизларни пок нарсалардан 
ризқлантирди”[1]. Агар мазкур таъкидлардан келиб чиқсак, оила инсонга сокин турмуш ато 
этади, меҳру-муҳаббат билан яшашга ўргатади, жуфт танлашни, фарзандлар ва набиралар 
кўриб бахт-саодат нималигини тотиб яшашга ўргатади. “Оила ҳар бир жамиятнинг бошланғич 
ҳужайраси ҳисобланади. Оила мустаҳкам, тинч, ҳалол ва пок бўлса, жамият ҳам осойишта, 
мустаҳкам, фаровон бўлади.
Марказий Осиё халқлари фалсафаси ва тафаккурида оила, жамоа ва иттифоқ бўлиб 
яшаш ҳақида ибратли ғоялар илгари сурилган. Шарқона ҳаёт тарзи ва фикрлаш усули шахснинг 
бахтли ҳаётини, саодатли турмушини ушбу ижтимоий бирликларсиз тасаввур қилолмайди. 

---

360 
Халқлар ва миллатлар эришган ютуқлар, маданият ана шу ижтимоий иттифоқлар туфайлидир. 
Масалан, Абдурауф Фитрат ёзади: “Дунёда иззат ва саодат толиби бўлмаган бирорта қавм йўқ. 
Ҳар бир миллатнинг саодати ва иззати, албатта, шу халқнинг ички интизоми ва тотувлигига 
боғлиқ. Тинчлик ва тотувлик эса шу миллат оилаларининг интизомига таянади. Қаерда оила 
муносабати кучли интизом ва тартибга таянса, мамлакат ва миллат ҳам шунча кучли ва 
тартибли бўлади. Агарда бир мамлакатнинг аҳолиси ахлоқсизлик ва жоҳиллик билан оилавий 
муносабатларини заифлаштириб юборса ва интизомсизликка йўл қўйса, шунда бу миллатнинг 
саодати ва ҳаёти шубҳа остида қолади” [3].
Оилавий муҳит