Ўзбекистон республикаси бош прокуратура академияси коррупцияга қарши курашиш илмий-таълим маркази

§ 1.3. Умуминсоний касб этикаси принциплари 
 
«Принцип» - лотинча сўз бўлиб, назария, таълимот ва фаннинг асосий қонун-қоидаси ёки 
киши қаттиқ ушлаб олган ва огишмай амал қиладиган қоида деган маъноларни англатади. 
Касб принципларини бирон - бир шахс яратмаган, у муайян ижтимоий муносабатларга 
мувофиқ ҳаёт жараёнида ахлоқий онг шакллари сифатида вужудга келган қонун-қоидалар 
ҳисобланади. Шунга кўра, умуминсоний ахлоқ принциплари деб жамиятнинг маънавий онгида 
ишлаб чиқилган, инсоннинг маънавий моҳиятига, бурчига, ҳаётининг мазмунига ва кишилар 
ўртасидаги ўзаро алоқаларнинг табиатига тааллуқли бўлган умумий талабларни акс эттирадиган, 
инсонлар фаолиятининг умумий йўналишини кўрсатиб берадиган ва муайян хулқ-атвор 
нормаларига асос бўлиб хизмат қиладиган қонун-қоидаларига айтилади. 
 Умуминсоний ахлоқ принципларига қуйидагилар киради: 
• инсонпарварлик; 
• ўзаро ёрдам; 
• ишонч; 
• хамжиҳатлик; 
• тинчликсеварлик; 
• ватанпарварлик; 
• адолатлилик; 
• одамийлик; 
• қонунийлик ва ҳаказо. 
Инсонпарварлик принципи. 
Инсонпарварлик тушунчаси бошқа одамларга ва Ер юзидаги барча тирик мавжудотга эзгу, 
раҳмдил, ғамхўр муносабатни намоён этадиган шахс сифати, инсонийлик тарзида баҳоланади. 
Зеро, инсонпарварлик дунёда инсонга энг олий қадрият сифати¬да қарашнинг яхлит 
концепциясидир. Бу концепциянинг асоси – шахс қадр-қимматини ҳимоя этиш, унинг озод, эркин 
ривожланишга бўлган ҳуқуқининг тан олиниши; бунинг учун (ҳаётда, меҳнатда, ўкишда) мос 
қулай шарт-шароитлар яратишдан иборатдир. Шунинг учун ҳам ҳозирги даврда таълимни 
инсонпарварлаштиришни унинг таркибий кисмига киритиш зарур ва муҳим саналади. Лекин уни 
таълимнинг таркибий қисмига киритиш учун фақат ўқув фанлари таркибидагина эмас, балки 
инсоннинг қадр-қимматини юқори қўювчи ўзаро муносабатлар маданиятини таркиб топтирувчи 
таълим муҳитини юзага чикаришни талаб этади.