Ўзбекистон республикаси автомобиль йўллари давлат қЎмитаси



Download 10,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet100/204
Sana24.06.2022
Hajmi10,68 Mb.
#701349
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   204
Bog'liq
МУҲАНДИСЛИК ГЕОДЕЗИЯСИ

назорат саволлари
1. Нивелирни иш ҳолатига қандай тартибда ўрнатилади? 
2. Нивелирни қисимларини номма-ном айтиннг. 
3. Нивелир қисимларини вазифаларини тушунтиринг. 
3 - Лаборатория иши
Мавзу:
 Теодолитда турли усуллар билан горизонтал бурчак ўлчаш
 
Лаборатория машғулотиинг мазмуни ва мақсади: 
Машғулот 
давомида 2Т30 ва 2Т30П русумдаги теодолитларни иш ҳолатига келтириш 
ва горизантал бурчак ўлчаш усулини ўрганиш. 
Машғулотда фойдаланиладиган асбоблар ва жиҳозлар: 
Теодолит 
штативи билан, геодезик рейка, бурчак ўлчаш журнали. 
Мавзу бўйича умумий назарий маълумотлар 
Теодолитда 
горизантал 
бурчак 
ўлчаш 
орқали 
обьектнинг 
координаталари аниқланади. Горизонтал бурчак ўлчашда уч хил усуллардан 
бири қўлланилиши мумкин: 
а) 
доиравий қабуллар усули; 
б) 
лимб ва алидаданинг ―нолларини‖ туташтириш усули; 
в) 
такрорлаш усули; 


197 
Доиравий қабуллар усули билан бурчак ўлчаш
Геодезияда, одатда йўналиш бўйича ўнг бурчак ўлчанади. Мисол учун, 
А нуқтадан С ва F йўналиши бўйича йўл бўлсин. 
3.1-расм. Горизонтал бурчак ўлчаш 
Бунда, C нуқта орқадаги ва B нукта олдинги деб белгиланади. Бу 
йўналишда CB орасидаги бурчакни ўлчаш учун лимб қотирилиб, алидада 
ҳаракатлантирилиб, кўриш трубасининг тўрлар маркази аввал кейинги A 
нуқтага қаратилиб лимбдан микроскоп орқали a саноғи, сўнгра олдинги 
ишорат қозиғига қаратилиб B нуқтадан b саноғи олинади. Ўлчанган амаллар 
натижасида бурчак қуйидагича ҳисобланади. 
β=а–b 
Агар а саноғи в саноғидан кичик бўлса, бу саноққа 360° қўшиб, айириш 
ишлари бажарилади. 
Бу усулда бурчак бир маротаба ўлчов билан чегараланмай, кўриш 
трубаси ўз зенит ўқида айлантирилиб, ўлчаш ишлари қайтарилади. Ҳар бир 
алохидаўлчаш ишлари ярим прием ва иккита ўлчов натижалари эса тўлиқ 
прием деб юритилади ўлчаш натижаларининг фарқи асбоб аниқлигининг 
икиланганидан ошмаслиги шарт. Мисол учун Т30 теодолитида бу фарк-1' 
минутни ташкил қилади. Агар фарқ шартни бажарса, у ҳолда иккита ўлчаш 
натижаларининг ўртачаси олинади. Барча ўлчаш натижалари махсус 
горизонтал бурчак ўлчаш журналига кайд қилинади. 

Download 10,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish