424
ИШНИ БАЖАРИШ ТАРТИБИ
Амалий машғулот иши топшириғини бажаришда қуйидаги
кетма-
кетликка риоя қилиш тавсия этилади:
1. Бу Амалий машғулотишига услубий кўрсатмаларни ўрганиш.
2. Ўқитувчидан топшириқни олиш.
3. Амалий қисмни бажариш.
4. Назорат саволларига жавоб бериш.
ҲИСОБОТНИНГ ТАРКИБИ
1. SIP протоколи сўровлари ва жавоблари тавсифи.
2. Қайта манзиллаштириш сервери иштирокида боғланишларни
ўрнатилиши кўринишлари.
3.
Прокси-сервериштирокида
боғланишларни
ўрнатилиши
кўринишлари.
4. Вариант бўйича ечилган топшириқ.
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ
1.
Сигнализация протоколлари нимани таъминлайди?
2.
Боғланишни
ўрнатилиши
процедураси
қайси
фазаларга
бўлинади?
3.
SIP протоколи нима учун керак?
4.
SIP протоколининг асосига қўйилган асосий принциплар, ким
уни стандартлаштирган?
5.
SIP протоколи TCP/IP протоколлар стекидақандай ўринни
эгаллайди?
6.
Қайси
протокол
ёрдамида
терминаллар
ўз
функционал
имкониятлари ҳақидаги маълумотларни алмаштиради?
7.
SIP-тармоқнинг асосий элементларини санаб ўтинг?
8.
SIP протоколида қандай манзил тури ишлатилади?
9.
SIP-манзиллар турларини санаб ўтинг, уларнинг элементлари
нимани билдиради?
10.
“Мижоз-сервер” принципини тавсифланг?
11.
SIP протоколи хабари қандай форматга ва тузилмага эга?
12.
Хабарларнинг қандай турлари мавжуд?
13.
SIP протоколи сўровларининг вазифаси нима?
14.
SIP протоколи жавобларининг вазифаси нима?
15.
Икки боғланишарни ўрнатилиши кўринишларининг фарқи
нимади (қайта манзиллаштириш сервери
иштирокида ва прокси-сервер
иштирокида)?
16.
?
17.
Қайси вақт моментлари фойдаланувчилар терминаллари ўз
425
функционал
имкониятлари
ҳақидаги
маълумотларни
жўнатади?
Бу
маълумотлар қайси хабарда жойлаштирилади?
18.
Боғланишни ўрнатилиши учун хабаларнинг қанча минимал сони
зарур?
17.1. SIP протоколи сўровлари
“Мижоз-сервер” архитектурасига мувофиқ барча хабарлар мижоздан
серверга узатиладиган сўровларга ва сервердан
мижозга узатиладиган
жавобларга бўлинади.
SIP протоколининг ҳозирги версиясида олтита турлардаги сўровлар
аниқланган. Улардан ҳар бири етарлича кенг доирадаги вазифаларни
бажариш учун мўлжалланган, бу SIP протоколининг яққол авзаллиги
ҳисобланади, чунки шу туфайли терминаллар ва
серверлар алмашадиган
хабарлар сони минимумга келтирилган. Сўровлар ёрдамида мижоз жорий
жойлашиш ўрни ҳақида хабар қилади, фойдаланувчиларни алоқа сеансларида
қатнашишга таклиф қилади, ўрнатилган сеансларни модификациялайди,
уларни якунлайди ва ҳ.к.. Сервер бошланғич сатрда кўрсатилган ном бўйича
қабул қилинган сўровнинг турини аниқлайди.
INVITE сўрови фойдаланувчини алоқа сеансида қатнашишга талиф
қилади. INVITE турдаги сўровга жавобда чақирувчи фойдаланувчи қабул
қиладиган маълумот тури кўрсатилади ва бундан ташқари, чақирилувчи
фойдаланувчи узатишга уринаётган маълумот тури (маълумотларни
узатиш
бўлиши мумкин параметрлари) кўрсатилиши мумкин.
АСК
сўровиINVITE
сўровига
жавобни
қабул
қилинишини
тасдиқлайди. АСК хабарида чақирувчи фойдаланувчи узатадиган алоқа
сеансининг якуний тасифига эга бўлиши мумкин.
CANCEL сўрови олдинги узатилган сўровларни қайта ишлашни, ўша
CANCEL сўровидаги Call-ID, То, From ва Cseq майдонлар қийматлари билан
бекор қилади, лекин қайта ишлаш тугаган сўровларга таъсир қилмайди.
BYE сўрови орқали чақирувчи ва чақирилувчи фойдаланувчи
қурилмаси боғланишни якунлайди. BYE сўровини олган томон нутқ
(мультимедиали) маълумотни узатилишини тўхтатиши ва уни бажарилишини
200 ОК жавоб билан тасдиқлаши керак.
REGISTER турдаги сўров ёрдамида фойдаланувчи ўз жорий жойлашиш
ўрнини хабар қилади:
То майдони серверда сақлаш ёки ўзгартириш керак бўлган
манзилли маълумотларга эга бўлади;
Fromмайдони рўйхатга олиш инициаторининг манзилига эга
бўлади. Фойдаланувчини унинг ўзи ёки бошқа шахс рўйхатдан ўтказиши
мумкин, масалан, котиба ўз бошлиғини рўйхатдан ўтказиши мумкин;
Contact майдони барча кейинги INVITE сўровлари
узатилиши
керак бўлган фойдаланувчининг янги манзилига эга бўлади. Агар REGISTER
сўровида Contact майдони мавжуд бўлмаса, у ҳолда рўйхатдан ўтказиш
426
олдингидек қолади. Рўйхатдан ўтказиш бекор қилинган ҳолларда бу ерда «*»
символи жойлаштирилади;
Expires майдонида секундларда вақт кўрсатилади, бу вақт
давомида рўхатдан ўтказиш амалда бўлади. Агар бу майдон мавжуд бўлмаса,
у ҳолда яшириш бўйича вақт 1 соат ўрнатилади, бундан кейин рўхатдан
ўтказиш бекор қилинади.Рўхатдан ўтказишни (0) қиймат тайинланган Expires
майдонли ва мос Contact майдонли REGISTER хабарини узатилиши билан
бекор қилиш мумкин.
OPTIONS сўрови орқаличақирувчи фойдаланувчи чақириладиган
фойдаланувчининг терминал қурилмасининг функционал имкониятлари
ҳақида маълумотларни сўрайди. Бу сўровга жавобда чақириладиган
фойдаланувчининг терминал қурилмаси талаб қилинадиган маълумотларни
хабар қилади. OPTIONS сўровининг қўлланилиши боғланиш ўрнатилгунча
қурилманинг функционал имкониятлари ҳақида билиш зарурлиги билан
чекланган. Боғланишни ўрнатилиши учун бу турдаги сўров ишлатилмайди.
Do'stlaringiz bilan baham: 
