Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти қ. Р. Абдурасулова


Шахсга у мансуб бўлган гуруҳнинг салбий таъсирини



Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/94
Sana12.04.2022
Hajmi1,81 Mb.
#546692
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   94
Bog'liq
Крим гия дарслик Абдурасулова 2008

Шахсга у мансуб бўлган гуруҳнинг салбий таъсирини 
таҳлил қилиш индивидуал даражада жиноят содир этишга 
туртки берган омилларни аниқлаш учун мустақил аҳами-
ятга эгадир.
Сўнгги йилларда ўтказилган тадқиқотларнинг ак-
сарияти вояга етмаган ҳуқуқбузарлар бўш вақтини криминоген 
гуруҳларда ўтказишини кўрсатади. Айнан криминоген гуруҳ 
ўсмирлар учун ғайриижтимоий хулқ-атворни шакллантирувчи 
ва унга рағбатлантирувчи муҳит ҳисобланади. Бундай гуруҳ-
ларнинг аъзолари якка-якка бўлиб ҳам, биргаликда ҳам, ҳатто 
бундай гуруҳларга аъзо бўлмаган шахслар билан ҳам жиноятлар 
содир этадилар. Бунда барча гуруҳлар ҳам жиноий хулқ-атвор 
билан тавсифланмаслиги мумкин. Уларнинг айримлари ғайри-
ижтимоий кўринишга эга бўлган, лекин жиноят-ҳуқуқий нор-
маларни бузмайдиган қилмишлар билан кифояланади. Баъзи 


80 
бир гуруҳлар эса маълум вақтгача ахлоқ нормаларини қўпол ра-
вишда бузишга йўл қўймайди.
Ўсмирлар криминоген гуруҳларга тушиб қолишига асосан 
оиладаги нонормал ҳолат, ўқишдаги ѐки ишдаги муваффақият-
сизликлар туртки беради. Криминоген гуруҳлар одатда ўсмир-
ларнинг яшаш жойларида шаклланади.
Криминоген гуруҳ ташкил топиши учун бир неча ҳолатлар 
муҳим аҳамиятга эгадир: 
1) жамиятдан ажратилмаган ва янги шахслар билан алоқалар 
ўрнатиш имкониятига эга бўлган гуруҳ аъзоларининг ғайрииж-
тимоий хулқ-атвор нормаларини қувватлаши ѐки ҳатто уларни 
тарқатиши; 
2) гуруҳда жиноий хулқ-атвор кўринишларини тарғиб қи-
лувчи ѐки бевосита намойиш этувчи нуфузли аъзоларнинг пай-
до бўлиши; 
3) гуруҳнинг бошқа аъзолари қаттиқ қоралашидан қўрқиш. 
Бу ҳолат гуруҳда коллективизм туйғусининг кучайишига сабаб 
бўлади. 
Илгари судланган шахслар билан муомала қилиш шахс-
нинг ахлоқий бузилишини белгиловчи муҳим омиллардан 
биридир.
Тадқиқотлар ѐш ҳуқуқбузарларнинг оиладан ташқаридаги 
алоқалари асосан кўчада мақсадсиз тентираш ва жамоат жойла-
рида вақт ўтказиш, бу ерда спиртли ичимликлар ѐки гиѐҳванд-
лик воситалари истеъмол қилиш шаклида рўй берганлигини 
кўрсатади. Ҳозирги шароитда кўпгина ўсмирлар кўп вақтини 
қимор ўйнаш, майда буюмлар, маҳсулотлар билан олибсотар-
лик қилиш, нафақат гиѐҳвандлик воситалари, балки психотроп 
моддаларни ҳам истеъмол қилиш билан ўтказмоқда.
Шундай қилиб, ҳуқуқбузарнинг оиласида вазият қанчалик 
нохуш бўлса, унинг жиноятчилар ва бошқа шахслар билан 
алоқаси шунчалик яқин бўлади. Жиноятчининг шахси – нохуш 
таъсирлар мажмуининг ўзига хос натижасидир. Шу сабабли 
шахс шаклланишининг ҳар хил ножўя манбаларига 

Download 1,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish