Ўzbekiston respublika oliy va ўrta maxsus

7 - rasm Matritsali tashkiliy struktura 
Ikki tomonlama bo„ysunish, ikki rahbar va hamkorlik vakolatlari xaqiqatdan 
ham yangi tipdagi tashkiliy muhitni yaratadi. 
Ko„pchilik kompaniyalar va menejerlar matritsali strukturadan foydalanishni 
xoќlamasligining asosiy sababi xodimlarning kimga bo„ysunishini yaxshi 
bilmasligidir. Bundan tashqari matritsali struktura ko„plab kelishuvlarni talab qilishi 
natijasida byurokratik to`siqlar vujudga keladi. Kengashlar muhokamalar ko„p aqliy 
mehnatni va ish vaqtini talab qiladi. 
6.4. Faoliyat turlari ko‘paytirilgan global kompaniyadagi matrisa 
ko‘rinishidagi tuzilma 
AVV korxonasining global faoliyatini boshqarish uchun matritsa turdagi tuzilma 
tanlandi, Chunki bu tuzilma korxonaning elektroenergetika texnologiyalari 
sohasidagi afzalliklarini kuchaytirdi hamda ishlab chiqarish miqyosida global 
tejashga erishishga ko„maklashdi. Binobarin, milliy bozorning talablari maksimal 
ravishda inobatga olingan. 
Matritsaning ustunlarida o„zlarining prezidentlari, direktorlar kengashi, 
moliyaviy hisobotiga ega milliy korxonalar joylashgan. AVV korxonasining milliy 
korxonalar prezidentlari o„zining mamlakati doirasida korporatsiyaning barcha 
turdagi faoliyatini maksimal ravishda samaradorligi va unumdorligi uchun javobgar 

---

121 
bo„lgan. Turli FSlarni mazkur mamlakatdagi faoliyati bilan bog„liq barcha 
xarakatlarini baholash va Yaxshilash maqsadida “milliy prezidentlar” (AVV 
korxonasining milliy korxonalarini prezidentlari) faoliyat sohalari rahbarlari bilan 
yaqindan xamkorlik qilishadi.
Matritsa ko„rinishdagi tuzilma, bir tomondan, korxonaga strategik ma‟noda yirik 
va global bo„lishiga imkoniyat beradi; ikkinchi tomondan, aniq ishlab chiqarishga 
kelganda kichik va mahalliy miqyosda qolaveradi. Qarorlarni qabul qilish jarayoni 
markazlashtirilmagan (FS rahbarlari, milliy prezidentlar va mahalliy korxonalar 
prezidentlari darajasiga uzatilgan), lekin hisobot va nazorat kat‟iyan 
markazlashtirilgan holda saqlangan (FS rahbarlari orqali – milliy prezidentlarga – 
ijroiya qo„mitasiga). AVV korporatsiyasi o„zini umumiy muvofiqlashtirish markazga 
ega milliy korxonalar federatsiyasi deb ko„rgan. 
Quyida rasmiy tashkiliy boshqaruv tuzilmani to„ldiruvchi eng keng 
qo„llaniladigan oltita mexanizmlar keltirilgan:
1. 
Loyihalash guruhlar.
Asosiy vazifasi alohida mustaqil guruh tashkil etiladi. 
Xodimlarga vakolatlar berish, o„zini o„zi boshqaradigan ishchi komandalardan 
foydalanish korxona menejerlariga tashkiliy tuzilmalar ishlab chiqishda Yangi 
imkoniyatlar yaratadi. Ko„p bo„g„inli tashkiliy tuzilmani boshqaruvni o„rta 
bo„g„indagi sonlarini qisqartirish yo„li bilan ixchamroq qilish mumkin. Strategik 
muxim amallarni bir xil andazaga tushirish, ularga sarflanadigan vaqt va xarajatlarni 
esa - qisqartirish mumkin. Binobarin ular iste‟molchilarni o„zgaruvchan talablariga 
va umidlariga mos bo„lishi kerak. Korxona tuzilmasini ishlab chiqishga bo„lgan bu 
Yangi yondlashuvlardan to„g„ri foydalanish unumdorlikda va korxonaning 
yaratuvchan imkoniyatlarini rivojlanishida katta yutuqlarni ta‟minlaydi.