Ўзбекистон респубикаси

5.2. Сифат менежменти тизимида жараёнларнинг турлари

Инсонлар амалга ошираётган ҳар қандай жараён – бу кириш маълумотларини мувофиқ равишда чиқишларга ўзгартирувчи фаолият ва ресурслар билан ўзаро алоқадорлиги мажмуидир, унда жараённинг умумий моделини (маслан, ишлаб чиқариш жараёни) 5.1-расмда кўрсатилгандек схема кўринишида тассаввур қилиш мумкин.
Жараённинг кириши зрурий материаллар ва ахборотлар бўлиб ҳисобланади.
Матераллар деганда нафақат хом-ашё, материаллар, ярим таёр маҳсулотлар, бироқ уларнинг меъёрий ва констркуторлик-технологик ҳужжатлари ҳам тушунилади.

Жараённинг чиқиш тайёр маҳслот, яъни ушбу маҳсулотни истеъмолсилар сўровлар асосида аниқланган қиймати ва нархи бўлиб ҳисобланади.
ISO 9001:2008 стандартига асосан сифат менежменти тизимида (СМТ) қуйидаги ишлаб чиқаришдаги жараён ости бизнес-жараёнлар кўзда тутилган (қавсда ушбу стандартнинг мос бандларининг рақамлари келтирилган).
Сифат менеженти тизимининг ишчи ҳолати жараёнлари (4-5 банди):
1. СМТ ҳужжатларни бошқариш (4.2.3).
2. Ёзувларни бошқариш (4.2.4).
3. Истеъмолчиларнинг тлабларини аниқлаш (5.2).
4. Сифат соҳасидаги сиёсатни ишлаб чиқиш ва тўғрилаш (5.3).
5. Сифат соҳасидаги мақсадларни аниқлаш ва белгилаш (5.3).
6. СМТ яратишни режалаштириш ва ривожлантириш (5.4.2).
7. Ахборотлар алмашинувини бошқариш (5.5.3)
8. Корхона раҳбари томонидан СМТ натижавийлигини таҳлил қилиш (5.6).
Ресурслар билан таъминлаш жараёни (6 банд):
1. Инсон ресурларини бошқариш (ходимларни бошқариш) (6.2).
2. Инфратузилмани бошқариш (6.3).
3. Маҳсулотга ва уни бошқаришга қўйилган талабларига мувофиқликга эришиш учун зарурий ишлаб чиқариш муҳтини яратиш ва қўллаб-қувватлаш (6.4).
Маҳсулотнингҳаётий цикли жараёнлари (7 банд):
1. Маҳсулотнинг ҳаётий цикли жараёнларини режалаштириш (7.1).
2. Истеъмолчилар билан алоқадор жараёнлар (7.2).
3. Лойиҳалаш ва ишлаб чиқиш (7.3).
4. Харид жараёнлари (7.4).
5. Ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш (7.5).
6. Ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишни бошқариш (7.5.1).
7. Ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш жараёнларини валидатлаш (7.5.2).
8. Идентификациялаш ва кузатувчанлик (7.5.3).
9. Маҳсулотнинг мувофиқлигини сақлаш (7.5.5).
10. Мониторинг ва ўлчашлар учун қурилмаларни бошқариш (7.6).