«Ўзбекистон давлати ва ҳУҚУҚи асослари» (8-синф) дарслиги бўйича саволлар ва жавоблар

Давлатнинг тузилиш шакли деганда нимани тушунасиз ваа унинг қандай кўринишлари мавжуд?

Давлатнинг тузилиш шакли унинг маъмурий-ҳудудий ташкил этилишидир. Давлатлар тузилиш жиҳатидан оддий (унитар) ва мураккаб (федератив, конфедератив) бўлиши мумкин.

38. 
    «Унитар давлат» деганда нимани тушунасиз ва уларга қандай мисоллар келтира оласиз?
    

Жавоб: Унитар – лотинча сўз бўлиб, оддий, ягона деган маънони билдиради. Унитар давлатда бутун бир мамлакат миқёсида умумий тизимга эга бўлган қонунчилик, ижроия ва суд идоралари бўлади. Бундай давлатлар сирасига Ўзбекистон Республикаси, Япония ва Қозоқистон Республикаси кабилар киради.

39. 
    Унитар давлатнинг белгиларини айтиб беринг.
    

Жавоб: Унитар давлатнинг белгилари: ягона конституция, ягона қонунчилик тизимининг мавжудлиги;ягона армияга эга бўлиш;ягона пул бирлиги амал қилиши; таркибий қисмлар, яъни маъмурий-ҳудудий тузилмаларга бўлиниш;барча маъмурий-ҳудудий бирликлар учун умумий бўл ган солиқ ва кредит сиёсатининг жорий қилинганлиги;ягона фуқароликнинг мавжудлиги.

40. 
    «Федератив давлат» деганда нимани тушунасиз ва унга қандай мисоллар келтира оласиз?
    

Жавоб: Федератив давлат – бир неча давлатларнинг бирлашувидан ҳосил бўлган мураккаб, иттифоқдош давлат. Ҳозирда жаҳонда 20 тадан кўпроқ федератив давлатлар мавжуд.Буларга Россия Федерацияси, ГФР, АҚШ кабилар.

41. 
    Федератив давлатнинг белгилари нималардан иборат?
    

Жавоб: Федератив давлатнинг белгилари: федерация ҳудуди унинг субъектлари ҳудуди йиғиндисидан иборат бўлади; олий қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимияти федерал давлат идораларига тегишли бўлади; федерациянинг умумий конституцияси унинг субъектлари ва федерациянинг ўзи ўртасидаги ҳуқуқий муносабатларни белгилайди; федерация субъектларининг ҳар бири алоҳида ўз конституцияси, ўзларининг олий қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд органларига эга бўлади;федерация олий қонун чиқарувчи идораси одатда икки палатали бўлади. Бунда юқори палата федерация аъзоларининг манфаатларини ифода этади.

42.