«Ўзбекистон давлати ва ҳУҚУҚи асослари» (8-синф) дарслиги бўйича саволлар ва жавоблар

БМТ Бош Ассамбляси томонидан 1948 йилда қабул қилинган «Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси»нинг тарихий аҳамияти нимадан иборат?

Жавоб: Ҳар бир жамиятнинг асосий мезони ҳисобланган инсон ҳуқуқлари халқаро ҳуқуқнинг объекти сифатида 1948 йилда «Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси»нинг қабул қилиниши билан расман тан олинди. БМТ Бош Ассамблеяси томонидан қабул қилинган ушбу ҳужжатнинг тарихий аҳамияти шундаки, мазкур хужжат илк маротаба дунё ҳамжамияти инсон ва унинг ҳуқуқларини ҳимоя қилишни халқаро муаммо даражасида эътироф этишидадир.

4. 
   Мустақиллик Ўзбекистон Республикасига қандай ҳуқуқларни берди?
   

Жавоб: Мустақил давлатимиз бошқа давлатларга қарам бўлмасдан ўз сиёсатини юргизиш, малакатнинг ўз тақдирини ўзи ҳал қилиши ҳамда ўз навбатида мазкур ҳуқуқига эга бўлиши эса ҳар бир фуқаронинг мустақиллик туфайли ўзларига берилган ҳуқуқлардан фойдаланиб эркин ва фаровон яшаш имкониятига эга бўлиши каби ҳуқуқларни берди.
Мустақиллик Ўзбекистон Республикасига: дахлсизлик, ўз ҳудудига ва чегарасига эгалик ҳуқуқи; шахсларни фуқароликка қабул қилиш ва фуқароликдан маҳрум этиш ҳуқуқи; ўз Конститусияси, кодекслари ва қонунларини қабул қилиш ҳуқуқи; қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимиятларининг фаолиятини йўлга қўйиш ҳуқуқи; ўз Қуролли Кучларини ташкил қилиш ҳуқуқи; халқаро ҳуқуқ субъекти сифатида хорижий мамлакатлар билан мустақил равишда алоқалар ўрнатиш ҳуқуқи; ўз герби, байроғи, мадҳияси ва пойтахтига эга бўлиш ҳуқуқи ва бошқа ҳуқуқларни берди.

5. 
   Мамлакат мустақил бўлиши унинг ҳар бир фуқароси учун қандай аҳамиятга эга, «Мустақил инсон» деганда сиз қандай инсонни тушунасиз.
   

Жавоб: Мамлакат мустақиллиги мамлакатнинг барча фуқароларига тенг ҳуқуқ ва эркинликларни таъминлайди. Мамлакатнинг ўз фуқароларига ҳуқуқ ва эркинликларни таъминлаши, уларни том маънодаги мустақил қилиши учун давлатнинг ўзи мустақил бўлиши шарт. Чунки ҳақиқий мустақил давлатгина ўз фуқаролари манфаатларидан келиб чиқиб, уларнинг тинч, осойишта ва бахтиёр ҳаёт кечиришларини таъминлайдиган ижтимоий-ҳуқуқий шарт-шароитларни туза олади. Ҳақиқий мустақил давлатгина шахс ҳуқуқ ва эркинликлари устувор қилиб қўйилган қонунчиликни ярата олади ва ўз фуқароларининг ушбу қонунчилик асосида эртанги кунга ишонч билан яшашларини таъминлай олади.
«Мустақил инсон» деганда биз ўз юртида эркин ва бахтиёр ҳаёт кечириш учун барча зарур ҳуқуқларга эга бўлган, улардан бемалол фойдалана оладиган шахсни тушунамиз.

6.