Œзбекистан республикаси олий ва œрта махсус таълим вазирлиги


Абу Райҳон Беруний ва Абу Али Ибн Синолар



Download 2,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/78
Sana23.05.2022
Hajmi2,94 Mb.
#608677
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   78
Абу Райҳон Беруний ва Абу Али Ибн Синолар 
томонидан яратилган асарларда жуда кўплаб ўлчаш бирликлари келтирилган. 
Уларнинг кўпчилиги ҳозирги кунда ҳам ўз кучини йўқотмаган. 
Ибн Синонинг энг машҳур асарларидан бири "
Тиб қонунлари
" ҳозирги
кунда ҳам минг-минглаб мутахассисларнинг қўлланмаси бўлиб келмоқда. 
Асардаги ҳар турли дори-дармон ва малҳамларни тайѐрлаш учун тавсия этилган 
миқдор ва ҳажм бирликларидан ғарб ва шарқ давлатларида узоқ даврлар 
давомида фойдаланиб келинди. 
Бобокалон шоирмиз 
Юсуф Хос Ҳожибнинг 
туркий тилда 
1069 йили 
ѐзилган «
Қутадғу билиг
» асарида ўлчов ва ўлчаш бирликларинигина эмас, балки 
ўлчаш ва иѐр ишларига тегишли билимларни ҳам мукаммал билишга 
даъват этилган
. Бу иборадаги «иѐр иши» атамаси металл софлигини синаш, 
бозордаги тош ва тарозиларнинг тўғрилигини, муомаладаги олтин ва кумуш 
пулларнинг софлиги ва оғирлигини кузатиб туриш каби ишларни бажариш 
маъноларини билдиради. 
Мамлакатимиз ҳудудида ўлчаш ишларига, яъни метрология соҳасига катта 
аҳамият берилганини 
Носируддин Бурҳонуддин ўғли Рабғузий 
томонидан 1310 
йили туркий тилда ѐзилган «
Қиссаси Рабғузий
», 
Амир Темур, Алишер 
Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур 
ва бошқа ўнлаб олиму-фозилларнинг 
асарларидаги маълумотлардан ҳам билса бўлади. 
Ўлчашлар 
назариясини 
ривожлантириш 
ва 
такомиллаштиришда 
Улуғбек
нинг ҳиссасини алоҳида таъкидлаш лозим. Машҳур олим устурлоб 
ясашнинг ўзгача усулини тавсия этган. Унинг астрономик кузатувлари ва 
ўлчашлари натижасида тавсия этган маълумотлари ҳозирги ўта замонавий ва 
мураккаб қурилмалар асосида олинган маълумотлардан жуда ҳам кам фарқ 
қилиши, баъзи ҳолларда эса умуман фарқ қилмаслиги ҳанузгача олимларни ва 
мутахассисларни ҳайратга солиб келмоқда.


16 
Бутун дунѐни кезиб чиққан 

Download 2,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish