Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

Ағаш талшықлы плиталар 
перфорацияланган ямаса ариқчалар очилиб безатилган 
ҳалда ислеп шығарылады. Плиталар ўнг юзаси елимли ямаса синтетик бояўлар билан 
пардозланади. олар 1200х1200 мм дан 3000х1700 мм гача, қалыӊлығы 2-25 мм ӛлшемларда 
ислеп шығарылады. 

---

225 
Плиталарнинг орташа тығызлығы 200-250 кг

м
3
, даўыс ютиш коэффициенти кеминде 
0,3-0,4. Ағаш талшықлы плиталар акустикалық ҳәм безеў материаллар сыпатында 
жәмийетлик ҳәм маданий-маиший имаратлар ичини пардозлаў ушын ислетиледи. 
Газсиликатбетон 
тийкарында даўыс 
жутыўшы
плиталар ҳәм “Силакпор” типидаги 
нәтийжели плиткалар ислеп шығарылады. “Силакпор”нинг даўыс ютиш коэффициенти 0,6-
0,8, орташа тығызлығы 350-500 кг

м
3
әтирапында, қысылыўдағы беккемлик шегарасы 0,1 
МПа. 
Перфорацияланган акустикалық 
материалларга минерал пахта, шийша пахта 
тўформаар, пенополиуретан типидаги геўекли материаллар тийкарындағы қапламали 
буйымлар ҳәм конструкциялар киреди. Акустикалық материал сыртқы тәрептен 
перфорацияланган полат листлер, гипс плиталар ҳәм басқа экран пайда етиўши буйымлар 
билан ѐпилади. олар гигиена талапларына жуўап береди, отқа шыдамлы ямаса қыйын ѐнади, 
пардозбоп, аӊсат тозаланади. Бундай акустикалық плиталар жәмийетлик ҳәм маданий-
маиший имаратлардынг шиплари ҳәм дийўалларини безеў ушын ислетиледи. 
Акустикалық гипс плиталари
бикр қобирғали, перфорацияланган ҳалда ислеп 
шығарылады. Гипс плиталари шийша талшығы ҳәм поливинилхлорид шнури, шийша геўек 
доначалари ҳәм перлит билан арматураланади. Гипс экрани ичига қағаз елимланади ҳәм 
фолгага ўралган минерал пахта плиталари ўрнатилади. Сыртқы қатламлы перфорацияланган 
гипскартон листдан, ишки қатлами эса, нотўқима мато ямаса филтр қағазидан ибарат еки 
қатламлы акустикалық буйымлар нәтийжели есапланады. 
Акустикалық-пардозбоп гипс плиталари ичига қағаз елимланиб, фолгага ўралган 
минерал пахтали плита орнатылған ҳалда ислеп шығарылады. 
Материал ығаллығы 8% ошмайди. Целлюлоза-қағаз комбинати шығындысы спок ҳәм 
фосфогипс (ўғит ислеп шығарыў шығындысы) тийкарында “АКОР” номли янги акустикалық 
материал ислеп шығарылмақта. 
Акустикалық буйым даўысты толық ютиши ушын юзаси кеминде 30% 
перфорацияланиши керек. Бунда буйымлардаги тесиклер ӛлшемлери ҳәм формасы, бурчаги, 
тереңлиги даўыс ютиш коэффициентига тәсир етеди. Фактурали даўыс 
жутыўшы
акустикалық материаллардан айрым үлгилер 34.4-сүўретда келтирилди.