Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Genriyx VIII
rıslar sıyaqlı qanlı waqıyalardıń qaytalanbawı ushın Tyudorlar dinastiyasınan shıqqan jańa koroller feodal áskerlerdi tarqatıp jiberdi, qozǵalań qılıp atırǵan feodallardıń qorǵanların jer menen jeksen qıldı, boysınbaǵan aqsúyekler qozǵalańların bastırdı. Qozǵalańshılardıń jerleri tartıp alındı hám korollik múlkine qosıldı. Qorǵan diywalları, topıraq qorǵanlar hám suw menen toltırılǵan tereń qándekler de qalalarǵa óz erkinligin saqlap qalıwda járdem bere almadı. Olardıń hám huqıqları birqansha sheklep qoyıldı. Absolyutizm dáwirinde qatlamlı-wákillik organları (Angliya parlamenti, Ispaniya kortesleri, Franciyadaǵı General Shtatlar) ózleriniń aldınǵı áhmiyetin joyttı. Monarxlardıń tiykarǵı niyeti–olardan pútkilley qutılıw edi. Angliyada Tyudorlar parlament penen esaplasıwǵa májbúr edi. Áyiemgi ádetke kóre anglichan korolleri parlamenttiń razılıǵısız salıq jıynaw huqıqına iye emes edi. Parlament penen qatnasıqta Tyudorlar ózleriniń usta diplomat ekenliklerin kórsetti. Genrix VIII húkimranlıq qılǵan 37 jıl dawamında parlament 21 márte toplandı. Shirkewdi reformalaw ushın gúres baslaǵan Genrix VIII óz rejesin ámelge asırıwda parlamentten jaqsı paydalandı.

XVII ásir baslarında Angliyada Styuartlar (shotlandiyalıqlar) húkimranlıǵı baslandı. Korol hám parlament ortasında qarama-qarsılıq kúsheyip bardı. Jańa dinastiyanıń birinshi koroli Yakov I Styuart (1566-1625) óziniń parlamentke ǵázebin ashıqtan-ashıq bildirdi. “Túsine almayman, - dedi ol bir kúni ispan elshisine, -meniń babalarım qanday qılıp bunday shólkemge jol qoydı eken. Men neden qutıla almay atırǵan bolsam, sonıń menen kelisiwge májbúrmen”. Biraq anglichan korolleri “veto” huqıqına iye edi hám parlamenttiń hár qanday qararın biykar ete alatuǵın edi. Óziniń birinshi parlamentin 1604-jılda toplaǵan Yakov I oǵan tómendegi sózler menen múrájat etti: «Meniń kelbetimde Quday sizlerge óz inayatın jibergen». Monarx quramın belgileytuǵın jasırın keńes oraylıq hákimshilik hám atqarıwshı organ bolıp qaldı. XVI ásirde-aq, ol mámleket siyasatınıń ishki hám sırtqı baǵdarların belgilewshi, finans hám qorǵanıw máseleleri menen shuǵıllanıwshı turaqlı isleytuǵın atqarıwshı organǵa aylanǵan edi.

Franciyada absolyut monarxiya XVI ásirde qáliplese basladı. Valua dinastiyasınan bolǵan korol Francisk I (1515-1547) óz huqıqlarına hám óz húkimranlıǵınıń sheklenbegenligine sonshalar isenetuǵın edi, bir márte hám General Shtatlardı shaqırmadı. Ol óz buyrıqlarında: “Meniń qálewim sonday”, dep jazatuǵın edi hám jańa nızamdı tastıyıqlawǵa sol jeterli dep esaplaytuǵın edi, “sebebi biz sonı qáleymiz”,-deytuǵın edi ol. Angliya parlamentinen ayırmashılıǵı Franciyanıń General Shtatları turaqlı islewshi organǵa aylanbadı. Olar júdá kemnen-kem, kúshli zárúrlik tuwılǵanda ǵana shaqırılatuǵın edi. 1614-jıldan baslap pútkil XVII ásir dawamında General Shtatlar bir márte hám toplanbadı.