‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Nazorat savollari

LAsosiy gimnastikaning ta ’lim tarbiyaviy ahamiyati qanday?

2.Asosiy gimnastikaning amaliy ahamiyatini tushuntirib bering.

3.Asosiy 

gimnastikaning 

sog ‘lomlantiruvchi 

vazifalarini 

tushuntirib bering.

4.Mashg ‘ulotlarni tashkil qilish usullarini yoritib bering.

5.Atletik gimnastikaning vositalari va uslublarini ayting.

6.Xotin - qizlar gimnastikasi tavsifi va xususiyatlarini ayting.

371

---

XVI ВОВ. GIMNASTIKANI SOG‘LOMLASHTRUCHI 

AMALIY TURLARI

16.1.Gigiyenik gimnastika

1855-yilda  nemis  vrachi  Daniil  Gotlib  Morits  Shreber  birinchi 

bo‘lib uy gimnastikasi bo‘yicha qo‘llanma chiqardi.  U “Tibbiy-uy” 

gimnastikasi  yoki  snaryadlami,  qo‘llanmalami  talab  etmaydigan 

turli yosh va jinsdagi kishilar uchun har doim va turli  sharoitda ijro 

etish  qulay  bo‘lgan  tibbiy-gimnastika  harakatlaming  ifodasi”  deb 

nomlangan.  Qisqa  vaqt  ichida  bu  kitob  ko‘pgina  tillarga  tarjima 

qilindi.  Rus tilida  10 marta nashr etildi.

Bu  gimnastikaga  qiziqish  katta  bo‘lishiga  qaramasdan,  tezda 

shug‘ullanmay  qo‘yishdi.  Asosiy  sababi  bu  majmua  45  mashqdan 

iborat  bo‘lib,  u  shu  mashqlardan  xohlaganlarini  tanlab  bajarishini 

tavsiya  etgan.  Ammo  kishilar  tanlashni  xohlamaydi,  ularga  tayyor 

tizim  zarur.Bunday  tizimni  1904-yilda  daniyalik  injener-harbiy 

xizmatchi  Yogan  Myuller  yaratdi.  0 ‘z  kitobini  “Mening  tizimim” 

deb nomlab,  “kuniga  15  daqiqa va  siz  sog‘lom b o iasiz”  deb  va’da 

qilgan.  Uning  tizimi  18  ta  qulay  tanlangan  mashqlardan  iborat 

b o iib ,  ulaming organizmga ta’siri  hisobga  olingan.  Shuningdek,  u 

zaryadkaga suv protseduralarini kiritishni tavsiya etgan.

Shunga  o‘xshash  ko‘p  sonli  ertalabki  gimnastika  tizimlarining 

paydo boiishi  natijasida kishilami  o‘z  sogiigi  haqida g ‘amxo‘rlik 

qilishga  undadi.  Hozirgi  vaqtda  millionlab  kishilar  o ‘z  kunini 

zaryadkadan boshlaydilar. Shunday qilib, zaryadka tetiklik va yaxshi 

kayfiyat baxsh etadi.