‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

94. 
Bitimlar 
deb, fuqarolar va yuridik shaxslarning fuqarolik huquq va 
burchlarini belgilash, o‘zgartirish va bekor qilishga qaratilgan harakatlarga 
aytiladi.
95. Bitim shartlari:
a) bitim tuzuvchi shaxs fuqarolik huquqining subyekti hisoblanishi;
b) muayyan bitimni tuzuvchi shaxsda bu bitimni tuzish erki bo‘lishi va bu 
erk m a’lum huquqiy oqibatlar tug‘dirishga qaratilgan bo‘lishi;
d) shaxsning erki muayyan yuridik fakt hisoblangan harakatda o‘zining tashqi 
ifodasini topishi, ya’ni ma’lum shaklda izhor qilingan bo‘lishi kerak.
96. Bitim turlari:
1
. Bitimlar erkning ifodalanishiga qarab 
bir, ikki va ko 'p tomonlama bitimlarga
bo‘linadi.
2. Bitimlar muqobil ijroning bo‘lish-bo‘lmasligiga qarab 
haq baravariga va
tekinga tuziladigan
bitimlarga bo‘linadi.
3. Bitimlar qay paytdan e ’tiboran tuzilgan deb, hisoblanishiga ko‘ra 
konsensual va real bitimlarga bo‘linadi.
97. Konsensual bitim 
deb, huquq va majburiyatlami o ‘zaro kelishish va 
bunday kelishuvni lozim tartibda rasmiylashtirish paytda vujudga keltiradigan 
bitimga aytiladi. Mulk ijarasi, mahsulot etkazib berish, pudrat, kontraktatsiya 
singari shartnomalar konsensual bitim hisoblanadi.
98. Real bitim 
deb, o‘zaro kelishuvga muvofiq, ashyolar yoki pulni topshirish 
paytida huquq va majburiyatni vujudga keltiradigan bitimga aytiladi. Real 
bitimlarga qarz, omonat, yuk tashish shartnomalarini misol qilib ko‘rsatsa boladi.
4. Bitimlar asosining mohiyati va ularning amal qilishiga ko‘ra kauzal va 
abstrakt (mavhum) bitimlarga bo‘linadi.
5. Bundan tashqari, fidusiar bitimlar ham mavjud.
99.
Fidusiar bitim 
deb taraflarning o‘zaro ishonchga asoslanadigan bitimlarga 
asoslanadi.
100. Muddatli bitimlar 
deb taraflaming huquq va majburiyatlaming vujudga 
kelish yoki bekor bo‘lish vaqti ko‘rsatilgan bitimlarga aytiladi.