‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

208-mashq. Berilgan tayanch so‘zlar asosida «Suhbat odobi» nomli
matn tuzing. Ergashgan qo‘shma gaplar hosil qiling.
So‘zlovchi, tinglovchi, o ‘zga, m uom ala, shirinsuxanlik, dialog, monolog.
35-DARS. 
ERGASHTIRUVCHI BOG‘LOVCHILI
QO‘SHM A GAPLAR BILAN SODDA GAPLAR
SINONIM IYASI
Darsning maqsadi: 
talabalarda ergashtiruvchi bog ‘lovchili qo ‘shma gaplar
bilan sodda gaplardan nutqda о ‘rinli foydalanish malakasini hosil qilish.
R E JA:
1. Ergash gapli qo'shm a gaplar o ‘m ida sodda gaplarni qo'llash uslubiyati.
2. S odda gaplar o ‘rnida ergash gaplarni q o ‘llash uslubiyati.

---

/
1-topshiriq. 
Q uyida berilgan q o 'sh m a gaplarni unin g o ‘ng 
tom oniga sodda gapga aylantirib yozing. Buning uchun qo'shm a gap 
tarkibida qanday o'zgarishlar qilganingizni ayting.
1. Shuni unutm aginki, 
sen kelajagi buyuk daviat 
farzandisan.
2. N o m arddan yordam so'ram a, 
chunki u bir kuni yuzingga soladi.
3. K im m ehnat qilsa, 
u ro hat ko'radi.
Y uqorida keltirilgan q o 'sh m a gaplar bilan ularning o 'n g tom onidagi 
sodda gaplar bir xil m a’noni ifodalaydi, shuning uchun ular bir-biri bilan 
sinonim ik m unosabatda bo'ladi. Q o'shm a gapda m a ’no ta ’kidlandi.
209-mashq. Quyidagi sodda gaplarni qo‘shma gaplarga aylantiring.
N a m u n a : 
Yaxshi oshini yeydi. Kimki yaxshi bo ‘Isa, и doimo oshini
yeydi.
1. 
Qalbingizga quloq tuting. 2. K am targa kamol. 3. Kitob — bilim
m anbayi. 3. D o 'stsiz bosh, tuzsiz osh. 4. H ech kim ga hasad tu tm a.
5. Baxtsizlikning belgisi nodonlikdir. 
6
. Yalqovlik — m uhtojlik eshigidir.
7. Sukut — salom atni, yaxshilik — izzat va o bro 'n i, saxiylik — ulug'likni 
keltiradi. 
8
. Jafo chekm agan odam vafo qadrini bilmaydi. 9. Egri ishning 
soyasi ham egri bo'ladi.