‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi b. M. U m a r o V psixologiya

,J)avra suhbati“ metodining afzalliklari:
•
o ‘tilgan m aterialining yaxshi e sd a qolishiga yordam beradi;
• barcha t a i i m oluvchilar ishtiro k etadilar;
• ta iim olu vchi o ‘zining b ah o lan ish m as’uliyatini his etadi;
• o ‘z fikrini e rk in ifoda etish u c h u n im koniyat yaratiladi.
„Davra su h b a ti“ metodining kamchiliklari:
• k o ‘p vaqt talab etiladi;
• ta iim b eru vch in in g o ‘zi h a m rivojlangan fikrlash qobiliyatiga 
ega b o iish i talab etiladi;

---

• 
ta ’lim oluvchilam ing bilim darajasiga m os va qiziqarli b o lg a n
mavzu tanlash talab etiladi.
Ш
„Ishbop o ÿ in “ metodi
— berilgan topshiriqlarga ko‘ra, o ‘yin 
ishtirokchilari tom onidan tayyorlangan h ar xil vaziyatdagi boshqa- 
ruvchilik qarorlarini qabul qilishni imitasiya qilish (taqlid, aks cttirish) 
m etodi hisoblanadi.
0 ‘yin faoliyati biron-bir tashkilot vakili sifatida ishtirok etayotgan 
ishtirokchining xulq-atvori va ijtimoiy vazifalarini imitasiya qilish orqali 
beriladi. Bir tom ondan o‘yin nazorat qilinsa, ikkinchi tom ondan oraliq 
natijalarga ko‘ra ishtirokchilar o ‘z faoliyatlarini o ‘zgartirish imkoniyatiga 
ham ega b o ‘ladi. Ishbop 
o ‘y in d a 
rollar va roUaming m aqsadi aralashgan 
holda b o ‘ladi. Ishtirokchilarning bir qismi qat’iy belgilangan va o ‘yin 
davomida o ‘zgarmas rolni ijro etishlari lozim. Bir qism ishtirokchilar 
rollarini shaxsiy tajribalari va bilim lari aso sid a o ‘z m aqsadlarini 
belgilaydilar. Ishbop o ‘yinda h ar bir ishtirokchi alo h id a rolli maqsadni 
bajarishi kerak. Shuning uchun vazifani bajarish jarayoni individual- 
guruhli harakterga ega. H ar bir ishtirokchi aw al o‘zining vazifasi bo‘yicha
__________________________________ c
ISHBOP O 'YIN “
METODI

---

qaror qabul qiladi, so‘ngra guruh biJan maslahatlashadi. 0 ‘yin yakunida 
har bir ishtirokchi va guruh erishgan natijalariga qarab baholanadi.
Jshbop o y i n “ metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:
T a ’lim beruvchi m avzu tanlaydi, m aqsad va natijalam i aniqlaydi. 
Q atnashchilar u ch u n y o ‘riqnom alar va baholash m ezonlarini ishlab 
chiqadi.
1. T a ’lim oluvchilam i o ‘yinning m aqsadi, shartlari va natijalam i 
baholash m ezonlari bilan tanishtiradi.
2. T a ’lim oluvchilarga vazifalami taqsim laydi, m aslahatlar beradi. /
3. T a ’lim oluvchilar o ‘z rollari b o ‘yicha tayyoigarlik ko‘radilar.
4. T a’lim oluvchilar tasdiqlangan shartlarga binoan o'yinni amalga 
oshiradilar. T a ’lim beruvchi o ‘yin jarayoniga aralashm asdan kuzatadi.
5. 0 ‘yin yakunida ta ’lim beruvchi m uhokam ani tashkil etadi. 
Ekspertlam ing xulosalari tinglanadi, fikr-m ulohazalar aytiladi.
6. Ishlab chiqilgan baholash mezonlari asosida natijalar baholanadi.
H ar b ir rolni ijro etuvchi o ‘z vazifasini to ‘g‘ri bajarishi, berilgan
vaziyatda o ‘z in i q an d ay tu tish i k erak lig in i nam oyish eta olishi, 
m uam m oli h o latlard an chiqib ketish qobiliyatini ko'rsata olishi kerak.
• Ishbop o ‘y in “ m etodining afzalliklari:
• ta ’lim oluvchilam ing bilim larini va tajribalarini o ‘z qarashlari va 
xulqlari orqali ifoda etishga yordam beradi;
• ta ’lim oluvchining boshlang‘ich bilim lari va tajribalarini safarbar 
etish uch un yaxshi im koniyat yaratiladi;
• ta ’lim oluvchilar o ‘z bilim lari doirasidan kelib chiqqan holda 
imkoniyatlarini nam oyish etishlari u ch u n sharoit yaratiladi.
„Jshbop o ÿ i n “ metodining kamchiliklari:
• ta ’lim b eru vchidan katta tayyorgarlikni talab etadi;
• vaqt k o ‘p sarflanadi;
• tanlangan m avzu ta ’lim oluvchining bilim darajasiga mos kelishi 
talab etiladi;
• ta ’lim oluv chin in g his-hayajoni to ‘g‘ri qaror qabul qilishga 
xalaqit berishi m um kin.