‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

4.17-rasm. p ning temperaturaga bog‘liqligi.
4.9. Tranzistor chiziqli to‘rt qutblililik sifatida
Tranzistorning chiziqli dinamik modeli uni chiziqli aktiv to‘rt
qutblik bilan tenglashtirishga asoslanadi. Kirishda kuchlanish Ut va
tok 1! chiqishda kuchlanish U2va tok / , ta’sir etayotgan qurilma to‘rt
qutblilikni tashkil etadi (4.18-rasm).
4.18-rasm. Tranzistorni chiziqli to‘rt qutblik sifatida ko'rsatilishi.
Uning U,, U2, 1 I 2 parametrlarga nisbatan ikkita ichki bog'lanishlar
tenglamasini yozish mumkin.
Agar tranzistor tok bilan boshqarilsa, ixtiyoriy o‘zgaruvchi sifatida
kirish toki 7; va chiqish kuchlanishi U2 tanlanadi. Unda to‘rt qutblilik
tenglamasi, ya’ni tranzistorning chiziqli matematik modeli quyidagi
ko'rinishga ega bo‘ladi:www.ziyouz.com
kutubxonasi
(4.20)
Ixtiyoriy o ‘zgaruvchilar oldidagi xususiy hosilalar, garmonik
tebranishlar ta’sir etgan holda hn , hl2 h2l hr belgilar bilan belgilanadi
va h — parametrlar deb ataladi. Parametrlar turli o‘lchamlarga ega
va shuning uchun ular gibrid parametrlar tizimi deb ataladi.
hu - dU ] / 5/, — tranzistorning kirish differensial qarshiligi bo‘lib,
ВТ chiqishidagi kuchlanishning o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi qisqa
tutashtirilganda (dU =0, “qisqa tutashuv” rejimida) aniqlanadi;
hn ~ dU l / dU^~ tranzistorning kuchlanish bolyicha teskari aloqa
koeffitsienti Ъо‘\\Ъ, tokning o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi uchun kirish
uzilganda (dl= 0, “salt yurish” rejimida) aniqlanadi;
h2] - d ln / 5/, — tranzistorning tok ho'yicha differensial uzatish
koeffitsienti b o'lib, chiqish o ‘zgaruvchan tok b o ‘yicha qisqa
tutashtirilganda (dU= 0, “qisqa tutashuv” rejimida) aniqlanadi;
h21 = d l2 / dU2 — tranzistorning differensial о‘tkazuvchanligi bo‘lib,
tokning o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi uchun kirish uzilganda (dJ= 0,
“salt yurish” rejimida) aniqlanadi.
Parametrlarning belgilanishlarida indeksdagi birinchi son 1 bo‘lsa,
ikkala orttirma kirish zanjiriga, birinchi son 2 bo‘lsa — chiqish zanjiriga
tegishli ekanini anglatadi. U chinchi indeks b, e, к lar orqali
tranzistorning ulanish sxemasi ko‘rsatiladi.
hn va hl2 parametrlar kirish xarakteristikalar orqali, h2t va h22 esa
chiqish xarakteristikalar yordamida topiladi. (4.20) ifodalardagi
differensiallar, katta xatolikka yo‘l qo‘ymagan holda, tranzistordagi
o‘zgarmas kuchlanish va toklar orttirmalarining absolut qiymatlari
bilan almashtirilishi mumkin. h — parametrlarning afzalligi past
chastotalarda ulami o‘lchash osonligidadir.
Agar tranzistor kuchlanish bilan boshqarilsa, ixtiyoriy o‘zgaruvchiwww.ziyouz.com
kutubxonasi
sifatida kirish Ut va chiqish U? kuchlanishlari tanlanadi. Unda to‘rt
qutblilik tenglamalari quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi: