‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

Uzluksizlik tenglamasi. Yarimo'tkazgichlarda nomuvozanat zaryad
tashuvchilar konsentratsiyalarining o'zgarishlari uzluksizlik tenglamasi
bilan belgilanadi.
Umuman olganda, yarimo'tkazgich hajmida zaryad tashuvchilar
harakati ikki jarayon: diffuziya va dreyf bilan belgilanadi. Diffuziya
zaryad tashuvchilar gradiyenti ta’sirida, dreyf esa elektr maydon
ta’sirida sodir bo'ladi. Zaryad tashuvchilar hosil qilgan to'liq tok
zichligi to'rt tashkil etuvchi bilan aniqlanadi:
bu yerda: jnDIF va jpDIF - tokning diffuziya, jnDR va jrDR - dreyf
taslikil etuvchilaridir.
n — turdagi yarimo'tkazgichda x o'qi yo'nalishida kovaklarning
dp/d:с > 0 gradiyenti mavjud va yarimo'tkazgichga Ex kuchlanganlikka
ega b o 'lg a n m aydon t a ’sir etm o q d a deb faraz qilaylik.
Yarimo'tkazgichda ko'ndalang kesimi 1 sm2 ni tashkil etuvchi, x o'qiga
У Я )
-М„=<РгМп'>
(1.33)
Dp
■Ир =<РтНр-
К я )
j JnDlF+JnDR"^JnDIF^i nD IF J nDR J pD IF J pDR ,www.ziyouz.com
kutubxonasi
perpendikular joylashgan, dx qalinlikdagi qatlam ajratamiz (1.8-rasm).
Ushbu qatlam hajmi dV=dx • 1 sm2 ni tashkil etadi. / vaqt momentida
qatlamdagi kovaklar konsentratsiyasini p {x, t) bilan, (t+dt) vaqtdagi
konsentratsiyani esa p (x , t+dt) deb belgilaymiz. dt vaqt davomida
qatlamdagi kovaklar sonining o ‘zgarishi
\p{x,t + d t ) - p (x ,t)\it = — dtdx
dt
ni tashkil etadi. Bu o'zgarish qatlamda sodir bo‘layotgan generatsiya,
rekombinatsiya hamda diffuziya va dreyf jarayonlari bilan bog'liq.
E x - * ------------------------------
.
------------► Jll