Zaxiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Sariq kasalli (gepatitni) qo’zg’ovchi virus xususiyatlari.
Sariq kasalni virusi - Botkinia hominus ikki xil ko’rinishda uchraydi. Sivirotkali ge’otit yaxshi sterillanmagan shpritsdan o’tishi, ularni har biri ham hujayra yadrosida ichki qo’shilma hosil qiladi. Uni kattaligi 30-40 nm ga to’g’ri keladi. Ular faqat odamlar uchun patogendir. Bu virus 50% glitsirinda, quturishga chidamsiz. Sovuqda yillab yashaydi. Antigenlik xususiyati kam o’rganilgan. Laboratoriya hayvonlari uchun patogen xususiyat nomayon qilmaydi.
E’idemologiyasi: kasallik manbai faqat kasal odam hisoblanadi hamda virus tashuvchi odam. Asosan eng xavflisi kasallik yuqqandan so’ng 1-2 haftada nomayon bo’ladi. Bunda xavfli yuqumli manba qon, axlat va siydik hisoblanadi.
Kasallik sog’ odamga bevosita aloqada bo’lganda iflos suv, oziq-ovqat va pashshalar yordamida beriladi.
Klinikasi: Epidemik ge’atit uchun uni davriyligi yahni eng ko’p tarqalishi kuzgi, qishgi oylarda bo’lib inkubatsion davri juda qisqa bo’ladi (3-4 hafta).
Siviratkali ge’atit uchun harakterli belgi ukol qilinganda (ineksiyada) uni harakterli belgisi sariq rang hosil qilishi, jigarni kattalashuvi, qon tarkibini o’zgarishi, kasallik 25-30 kunda nomayon bo’ladi. Og’ir formasi jigar serroziga olib kelishidir. Bu kasallik turg’un immunitet hosil qiladi. Qayta kasallanish juda kamdan-kam uchraydi.
24 - LABORATORIYA ISHI.
avzu:Viruslarni yuqish yo’llarini aniqlash.
Mashg’ulotning maqsadi:Virus namunasini sog’ o’simlikka yuqtirish malakasini hosil qilish.
Kerakli jihozlar: viruslar, o’simliklar.
1. Indikator o’simliklar: Nicotiana gitinosa N. Sylvestris
2. Virus namunasi: TMV ni tomat shtammi bilan kasallangan tomat yoki tamaki bargalari (5-10 gramm).
3. Korund (300-600 mesh) yoki “selit”(diotom tuprog’i).
4. Shisha tayoqcha, shpatel
5. Chinni havoncha (25-50ml)
6. Eksikator (hajmi 20 litr)
7. Ip
8. Plastilin