Zarralar fizikasi

A T
= 0,±1 va 
AT*
* 0.
7 
Ь
Agar^ 
J Л
ftuyg'ongan holati spini asosiy holatining spinidan aneha 
farq qilsa ( |/ ,- / 2| H 3), unda uyg'ongan holatning o‘rtacha yashash vaqti
105

---

ancha katta bo‘ladi. Ba’zi bir hollarda, uyg'onish energiyasi kichik 
bo‘lganda, bu davr sekundlar, kunlar va, hattoki, yillar bilan oMchanadi. 
Katta yashash vaqtiga ega bo'lgan uyg‘ongan holatlar 
metastabil holatlar
deyiladi. Tarkibi bir xil boclgan, lekin har xil yashash vaqtiga ega boMgan 
uyg'ongan holatlarda tura oladigan yadrolar 
izomer yadrolar 
deyiladi. 
Energiyalar bir-biriga juda yaqin, lekin kvant sonlari (spinlari, juftligi) 
katta farq qiluvchi holatlarga 
izomer holatlar 
deyiladi. Izomer yadrolar 
boMishligini qobiqli model yaxshi tushuntiradi.
Masalan, 
ll5In
izomer holatli yadroga misol bo‘ladi (3.11-rasm). 
U5In
yadroning asosiy holati-g9/2, birinchi uyg6ongan holati- 
p
1/2? energiyasi
0,335 
MeV.
EMeV 
0,525 " 
0,335 - 
0 
-
M4
/2
1/
/2
9 /
У/'/С
vTTTTTTTTTT//
np
”
t W
*» 14.4 soat
3.11-rasm.
Bu holatlar spinlari ayirmasi д / = 4 ga juftliklari o‘zgargan eng 
kichik M4 o‘tish bo‘ladi. Bu gamma o‘tishlar spin va juftlik o‘zgarishiga 
ko‘ra, taqiqlangan, shuning uchun bu holat o‘rtacha yashash vaqti katta 
г = 14,4 soat.
3.10"§. Ichki konversiya hodisasi
Yadro o‘z energiyasini berishining gamma-nurlashdan tashqari yana 
bir
yo‘li konversion elektronlar chiqarishidir. Bunda uyg‘ongan yadro o‘z 
energiyasini qobiq elektronlariga beradi, natijada elektron chiqib ketadi, bu 
elektronga