|
2018 — 2020-yillarda asosiy turdagi zargarlik buyumlari ishlab chiqarishning
PROGNOZ PARAMETRLARI
|
|
2018 yil
|
2019 yil
|
2020 yil
|
2018-y.ga nisbatan 2020-y.ga o‘sish sur’ati, %
|
ishlab chiqarish hajmi
|
ishlab chiqarish hajmi
|
sh.j. eksportga
|
ishlab chiqarish hajmi
|
sh.j. eksportga
|
kg
|
ming doll.
|
kg
|
ming doll.
|
kg
|
ming doll.
|
kg
|
ming doll.
|
kg
|
ming doll.
|
|
JAMI
|
589,6
|
16 511,9
|
1 478,3
|
34 067,7
|
446,0
|
10 797,5
|
1 732,9
|
40 369,7
|
589,2
|
13 726,7
|
2,9b.
|
shu jumladan:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tilla buyumlar
|
508,0
|
16 400,0
|
1 034,7
|
33 402,3
|
313,0
|
10 584,6
|
1 226,6
|
39 609,2
|
417,0
|
13 468,1
|
2,4b.
|
kumush buyumlar
|
81,6
|
111,9
|
443,6
|
665,4
|
133,0
|
212,9
|
506,3
|
760,5
|
172,1
|
258,6
|
6,2b.
|
shulardan:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.
|
“Fonom”DIIK
|
185,0
|
4 894,5
|
387,9
|
11 662,7
|
119,0
|
3 821,6
|
535,9
|
16 138,4
|
182,2
|
5 488,0
|
2,9b.
|
tilla buyumlar
|
150,0
|
4 842,0
|
360,0
|
11 620,8
|
1 10,6
|
3 808,2
|
498,2
|
16 081,9
|
169,4
|
5 468,8
|
3,3b.
|
kumush buyumlar
|
35,0
|
52,5
|
27,9
|
41,9
|
8,4
|
13,4
|
37,7
|
56,6
|
12,8
|
19,2
|
1,1b.
|
2.
|
“1-Zargarlik korxonasi” DK
|
61,6
|
1 620,9
|
327,9
|
9 725,9
|
98,4
|
2 918,6
|
357,7
|
10 386,2
|
121,6
|
3 531,3
|
5,8b.
|
tilla buyumlar
|
50,0
|
1 614,0
|
300,0
|
9 684,0
|
90,0
|
2 905,2
|
320,0
|
10 329,6
|
108,8
|
3 512,1
|
6,4b.
|
kumush buyumlar
|
11,6
|
6,9
|
27,9
|
41,9
|
8,4
|
13,4
|
37,7
|
56,6
|
12,8
|
19,2
|
3,3b.
|
3.
|
Boshqalar
|
343,0
|
9 996,5
|
762,5
|
12 679,2
|
228,7
|
4 057,3
|
839,3
|
13 845,1
|
285,4
|
4 707,3
|
2,4b.
|
tilla buyumlar
|
308,0
|
9 944,0
|
374,7
|
12 097,5
|
112,4
|
3 871,2
|
408,4
|
13 197,7
|
138,9
|
4 487,2
|
1,3b.
|
kumush buyumlar
|
35,0
|
52,5
|
387,8
|
581,7
|
116,3
|
186,1
|
430,9
|
647,4
|
146,5
|
220,1
|
12,3b.
|
* Quvvatlar o‘zlashtirilayotganligi munosabati bilan 2018-yilda eksport nazarda tutilmayapti.
xulosa
Zargarlik sanoati - yuksak badiiy ishlov berish yoʻli bilan nodir metallar va qimmatbaho toshlardan, shuningdek, boshqa metallardan buyumlar, taqinchoqlar ishlab chiqaradigan sanoat tarmogʻi. Z.s.da xom ashyo sifatida qimmatbaho va rangli metallar (platina, oltin, kumush va b.), ularning qotishmalari, qimmatbaqo va yarim qimmatbaho toshlar (feruza, fionit, olmos, aqiq, zumrad, yoqut), tabiiy toshlar, plastmassa, suyak, emal, shisha va b. ishlatiladi.
Oʻzbekistonda Z.s. korxonalari Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Qimmatbaho metallar va qimmatbaho toshlar qoʻmitasi huzuridagi "Fonon" ilmiy i. ch. birlashmasi tarkibida. Ularning yiriklari: "1Toshkent zargarlik korxonasi", "2sonli zargarlik zavodi", "Hyp" davlat badiiy zargarlik markazi, "3sonli zargarlik zavodi", "Kumush" Oʻzbekiston-AQSH qoʻshma korxonasi, "EyshnReyz" Oʻzbekiston-AQSH qoʻshma korxonasi (Toshkent sh.), Shaxrisabz zargarlik korxonasi (Shahrisabz sh.), Burchmulla zargarlik zdi (Burchmulla qishlogʻi). 1992 yilda ishga tushgan Zarafshon shahridagi Navoiy zargarlik zdi (avvalgi "Zarispark" Oʻzbekiston-AQSH qoʻshma korxonasi) respublikadagi yetakchi zargarlik korxonasi hisoblanadi.
Bu korxonalar 585 va 750 asillik darajali (probali) tilla qotishmasi, 925 asillik darajali kumush qotishmasidan turli xildagi zargarlik buyumlari (sirgʻa, uzuk, zargarlik zanjirlari, sovgʻabop mahsulotlar, kumushdan yasalgan oshxona anjomlari, yuqori badiiy sifatga ega boʻlgan zargarlik buyumlari, yakka buyurtmalar, yangi zargarlik buyumlarining modellari)ni ishlab chiqaradi. Shaxrisabz va Burchmulla zargarlik korxonalarida zargarlik buyumlarini i.ch. bilan birga qimmatbaho va qimmatbaho boʻlmagan toshlarga qirrali ishlov beriladi. "Fonon" IIB ilmiytexnika lab.larida zargarlik sohasida ishlatiladigan turli rangdagi sunʼiy kristallar oʻstiriladi.
Z.s. korxonalari bilan bir qatorda Respublikada buyurtmachining ashyosidan zargarlik buyumlari tayyorlash va ularni taʼmirlash bilan shugʻullanuvchi zargarlik ustaxonalari va yakka tartibda ishlovchi zargarlar ham faoliyat koʻrsatmoqda (qarang Zargarlik). Respublikada ishlab chiqariladigan va chetdan keltiriladigan Z.s. mahsulotlari sifati va asillik darajasini Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 1994 y. 8 fevraldagi farmoni bilan tashkil qilingan Davlat asillik darajasini belgilash palatasi nazorat qiladi. 2001 y. 7 dekabrda "Qimmatbaho metallardan yasalgan buyumlarning asillik darajasi va tamgʻalanishi toʻgʻrisida" Oʻzbekiston Respublikasining qonuni qabul qilindi. 1999 y.ning 4iyunida Oʻzbekiston Respublikasining Davlat asillik darajasini belgilash palatasi Asillik darajasi palatalarining Yevropa uyushmasiga toʻla huquqli aʼzo boʻldi.
Davlatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini prognozlashtirish quyidagi tamoyillarga asoslanadi: ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning strategik maqsad va bosh vazifalami prognozlashtirishning yo’naltirilganligi; prognozning uzluksizligi; makroiqtisodiy balanslashtirishni ta’minlash maqsadida jami talab prognozlarini va ishlab chiqarishni raqbatlantirishni hisobga olish; echimlami qabul qilishda kompleks yondoshuv; prognozning elastikligi va egiluvchanligi, tashqi va ichki sharoitlarga ta’sirini hisobga olish; ustuvor yo’ralishlarda nazoratni ta’minlash; pronozlaming ilmiy asoslanganligi. Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini prognoz qilishni ishlab chiqishda quyidagilardan foydalanish talab etiladi: makroiqtisodiy tahlil usullari, qaysiki ulami predmeti bo’lib, makroiqtisodiy ko’rsatkichlar, proporsiiyalar, iste’mol va jamharmalar, iqtisodiy o’sish omillari, iqtisodiyot sektorlari va rivojlanish tarmoqlari hisoblanadi; prognozning optimal variantlarini hisobga olishda ekonometrik tahlil va iqtisodiy-matematik modellashtirish usullardan foydalanish; statistik ahborotlami zamonaviy tehnologiyalami qo’llagan holda statistik tahlil usullariga asoslanish; statistik tahlilning ijtimoiy- iqtisodiy rivojlanish jarayonlari omili dinamikasiga ta’sirini ekspert baholash usuliga asoslanish.
Foydalanilgan internet saytlar:
1. uz.wikipedia.org/wiki/Zargarlik_sanoati
2. mineconomy.uz/uz/info/2708
3. lex.uz/docs/-3411027
Do'stlaringiz bilan baham: |
