Zar sochuvchi daryo



Download 6,13 Mb.
bet7/29
Sana17.07.2022
Hajmi6,13 Mb.
#811378
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   29
Bog'liq
Ирода МД

Majmuali yondashuv tabiatning alohida komponentlarini bir butuning qismlari (bo‘laklari), deb tushunishga asoslanadi, tabiatdagi hodisa va jarayonlarning o‘zaro aloqadorligini va ularning o‘zaro bog‘liqligini e’tirof etadi. Bu yondashuv tabiat va jamiyatning o‘zaro aloqalarini o‘rganishda keng qo‘llaniladi.
D.L.Armand (1961) fikricha, landshaftshunoslikda THM ,,tabiiy region sifatida tabiiy chegaralar yoki joy tipi tariqasida ko‘riladi” (335-b.). V.B.Sochava (1972) geotizimlar ichida tipologik va regional majmualarni ajratadi. N.A.Gvozdeskiy (1979) majmuali tabiiy geografik tadqiqotlarda tizimli yondashuvni qo‘llashning ikkita yo‘lini ko‘rsatadi.
Voha landshaftlari dinamik jihatdan yaxlit tizim sifatida namoyon bo‘ladi. Bu yerda landshaftning turli tip va podtiplari mujassamlashgandir (landshaftlar guruhi va turi).
Shunday qilib, biz vohalarni geotizim sifatida o‘rganamiz. Vohalardagi komponentlar o‘rtasidagi (grunt suvlari, grunt, tuproq, o‘simlik, iqlim va b.) o‘zaro aloqadorlik geotizimlarning yaxlitligini murakkablashtiradi.
Vohalarni tadqiq qilishda hozirgi bosqichdagi asosiy yondashuvlardan biri bu ekologik yondashuvdir. I.P.Gerasimov va boshqalar (1987) geografiyada ekologik yondashuvning ahamiyati va muhimligini e’tirof etganlar.
Ekologik yondashuv – tabiat va jamiyat o‘rtasidagi o‘zaro ta’sir ko‘rilayotgan bir vaqtda hamda atrof muhit muhofazasining nazariyasi ishlanayotgan va tabiatni muhofaza qilish tadbirlari ishlab chiqilayotganda muhim hisoblanadi.
Tabiiyki, voha landshaftlari ma’lum darajada murakkabligi va xilma-xilligi bilan harakterlanadi. Ulardagi murakkablik eng avvalo ulardagi turli ob’ektlarning o‘zaro ta’siri, turli darajadagi dinamikaga ega ekanligi, barqarorlik, elastiklik, o‘z hatti-harakatlarining xilma-xilligi va noaniqligi bilan belgilanadi. Shunga qaramay voha landshaftlari jamiyat qonunlari bilan emas, balki tabiat qonunlari asosida rivojlanadi. Shu tufayli tabiiy landshaftlarni o‘rganuvchi usul (metod)lar – ekspeditsiya, aerokosmik, landshaft – indikatsiya, kartografik va boshqalar voha landshaftlarini o‘rganishda to‘liq qo‘llanilishi mumkin.
1982 yilda Leningrad (Sankt-Peterburg)da sobiq Butun ittifoq simpoziumi bo‘lib, unda antropogen landshaftlarni o‘rganishdagi asosiy usullar muhokama etildi. O‘shanda F.N.Milkov antropogen (ular qatoriga voha landshaftlarini ham kiritish mumkin) landshaftlarni o‘rganishdagi maxsus quyidagi usullarni ko‘rsatadi: 1) tarixiy-arxeologik usul; 2) tarixiy-genetik qatorlar usuli; 3) tabiiy analogli qiyoslash usuli; 4) antropogen landshaftlarning atrof bilan aloqalarini paragenetik tahlili (1982, 4-b; 1990, 154-b.).
Voha landshaftlarini tadqiq qilish maqsadida: kartografik, paleogeografik, tabiiy analoglar, distansion, landshaft-indikatsiya, landshaft-geokimyo, ekspeditsiya usullaridan foydalanish kutilgan samaralarni berishi aniq.

Download 6,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish