Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
665 
Feedback. Any incorrect corrections you made during class can be clarified during 
feedback at the end of the lesson. Encourage your kids to ask questions and seek answers to 
any questions or concerns they may have. 
 
REFERENCE: 
 
1.
Harmer, J. (2015). 
The practice of English Language Teaching.
 
New York: 
Pearson. 
2.
Savitskaya, T. (n.d). 
Discussing the question of teaching formal grammar in ESL 
learning. 
Retrieved from 
http://www.kgau.ru/new/all/konferenc/konferenc/2014/g14.pdf
 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
666 
IMOM MOTURUDIYNING TA'VILOTUL QUR'ON ASARIDA LUQMON 
SURASIDAGI TARBIYAVIY OYATLARNING BAYONI 
 
Karimova Komolabonu Nosirjon qizi 
O‗zbekiston xalqaro islom akademiyasi 
Islomshunoslik fakulteti 4-bosqich talabasi 
 
Imom Moturidiyning bugungi kungacha yetib kelgan asarlaridan eng mashhuri va eng 
ahamiyatli sanalgani, shubhasiz, ―Ta‘vilot ul-Qur‘on‖dir. Ushbu asar moturidiylik 
ta‘limotining asosiy manbasidir. Unda Ahli sunna val jamoaning butun aqidasi o‗z ifodasini 
topgan. Asarda mo‗tazililar, xavorijlar, rofiziylar, karromiylar, jahmiyalar, va 
mushabbihalar kabi oqimlarning, munajjim, folbin va shu singari insonni sog‗lom aqidadan 
chalg‗ituvchilarning qarashlari, g‗oyalari, iddaolari yuzasidan bahs yuritilgan va barchasiga 
ilmiy asosda raddiyalar berilgan.
91
Shu sababli ham Qur‘oni karimning tafsiri va ta‘viliga bag‗ishlangan bu asar asrlar 
davomida o‗zining ahamiyatini yo‗qotmay kelmoqda. Uning ma‘no-mazmuni bugungi 
kunda ham dolzarb bo‗lib, ijtimoiy mummolarni bartaraf etishda muhim o‗rin tutmoqda. 
Imom Moturidiy ―Ta‘vilot al-Qur‘on‖da ta‘vilga ko‗proq e‘tibor beradi, degani uning 
tafsirdan yiroq bo‗lganini anglatmaydi. Alloma ikki uslub – ham tafsir, ham ta‘vilni istifoda 
qiladi. Ayni paytda oyatlarni sharhlashda avval o‗z qarashlarini bayon atadi, so‗ng boshqa 
ulamolarning mavzuga doir fikrlarini, rivoyatlarni keltiradi. 
Asardan ko‗plab hadislar va sahobalarning so‗zlari o‗rin olgan. Xususan, Abdulloh ibn 
Abbosdan qilingan rivoyatlar juda ko‗p o‗rinda zikr etiladi. Tadqiqotchilar to‗qsonga yaqin 
sahoba va tobeinlarning nomlari qalamga olinganini, yigirmadan ziyod lug‗at va tafsir 
olimlarining fikrlaridan foydalanilganini qayd etadilar. Ularning avvalida Ali ibn Hamza 
Kisoiy, Yahyo ibn Ziyod Farro, Abu Ubayda Ma‘mar ibn Musanno, Ibn Qutayba, 
Mubarrad, Zajjoj turadi. 
Luqmon surasida boshqa suralar kabi bir qancha tarbiyaviy masalalar muolaja 
qilingan bo'lib, ular ota-ona bilan munosabat qilish yo'l-yo'riqlari, amri-ma'ruf va nahiy 
munkar o'rinlari, yurish-turish, nutq odoblari va boshqalar. Quyida ular bilan Imom 
Moturidiyning tafsirlari asosida tanishib chiqamiz. 
Imom Moturidiy suraning 14- oyati borasida shunday mulohaza yuritadi: