Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“Insonga ota-onasi haqida tavsiya qildik…” 
Bu yerda ota-onaga nima tavsiya qilinayotgani zikr qilinmagan. Bu tavsiya boshqa 
oyatda zikri kelgan narsa bo'lishi mumkin: 
“Va insonga ota-onasiga yaxshilik qilishni tavsiya etdik…” 
(Ankabut 8). 
Ehson, yaxshilik qilish ma'nosini Imom Moturidiy boshqa oyatdan solishtirish orqali 
chiqarib olmoqda. 
“Onasi uni zaiflik ustiga zaiflik bilan ko„taradi…” 
91
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Hidoyat imomi. – T.: “Hilol Nashr”, 2019. – 72 b
. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
667 
Yoki zaiflik ustiga zaiflik bilan, onada vaqt o'tgan sari zaiflik ustiga zaiflik, og'riq 
ustiga og'riq ko'payib boradi. 
Oyatda faqat onaning mashaqqati zikr qilinib, lekin ularning ikkovlariga ham 
yaxshilik qilish buyurilyapti. Bu bevosita otaning farzandiga qiladigan nafaqalariga bog'liq. 
Imom Moturudiy ushbuni boshqa oyatlardan dalil keltirish orqali isbotlaydi: 
“…Ularni ma‟ruf ila yedirib, kiyintirish tug„dirganning zimmasidadir…” 
(Baqara 
233)
 
“…Agar sizga (farzandni) emizib bersalar, haqlarini beringlar…”
(Taloq 6) 
So'ng sutdan ajratish zikr qilinadi. Lekin emizish va undagi qiyinchiliklar aytilmaydi. 
Mashaqqat esa aslida emizishdadir, sutdan ajratishda emas. Lekin bu yerda 
emizishning tugashi, to'liq muddati zikr qilinyapti, sutdan ajratish bilan u tugaydi, kamoliga 
yetadi. Emizishning tugashida emizish tushuniladi, lekin emizish so'zining bir o'zida uning 
kamoli tushunilmaydi. Shuning uchun shu tarzda ishlatilgan, yana Alloh bilguvchi. 
Bu yerda Imom Moturidiyning balog'at ilmidan foydalanib so'zlarning ishlatilish 
o'rinlarini tahlil qilganini ko'rishimiz mumkin.