Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
404 
bo‗lishsa ajab emas: 
Abu Salama ibn Abdurrahmondan rivoyat qilinadi: 
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Hali musibat kelmasidan burun, uni o‗zingiz 
tezlashtirmang. Agar o‗zingiz tezlashtirmasangiz, muvaffaqiyat va to‗g‗rilikka erishuvchilar 
orangizda bardavom bo‗ladi. Lekin hali kelmasidan oldin, uni tezlashtirsangiz, (o‗ng va 
chap tomonlarini ko‗rsatib) yullar sizni mana bu va mana bu tomonlarga bo‗lib tashlaydi», 
dedilar»
27
. (Bayhaqiy rivoyati). 
Vahb ibn Amr al-Jumahiydan rivoyat qilinadi: 
«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Hali musibat kelmasidan oldin, uni o‗zingiz 
tezlashtirmang. Agar o‗zingiz tezlashtirmasdan uni o‗zi sodir bo‗lsa musulmonlar orasida 
unga javob berib, muvaffaqiyat va to‗g‗rilikka erishuvchilar bardavom bo‗ladi. Lekin uni 
tezlashtirsangiz, xavoyi nafslar sizni bo‗lib tashlaydi va sizlarni (old, o‗ng va chap 
tomonlarini ko‗rsatib) mana bunday, mana bunday qilib ushlaydi», dedilar»
28
. (Dorimiy 
rivoyati). 
Hammod ibn Yazid al-Minqariyning otasidan rivoyat qilinadi: 
―Bir kishi Ibn Umarning oldilariga kelib, bilmadim nima haqidadir so‗radi. Shunda Ibn 
Umar unga: ―Hali sodir bo‗lmagan narsa haqida so‗rama. Chunki men Umar ibn Xattobning 
voqe‘likda bo‗lmagan narsa haqida savol so‗ragan kishini la‘natlaganlarini eshitganman», 
dedilar»
29
. (Dorimiy rivoyati). 
Zuhriydan rivoyat qilinadi: 
―Zayd ibn Sobit biror masala haqida so‗ralsalar: So‗rayotgan masalangiz voqe‘likda 
bo‗ldimi», der edilar. Savol so‗raganlar: Ha, voqe‘likda bo‗ldi», deyishsa, u savolga o‗z 
fikrlari va bilganlaricha javob berar edilar. Agar savol so‗raganlar: «Yo‗q, hali voqe‘likda 
bo‗lmagan», deyishsa, u kishi: «Qo‗yinglar avval bo‗lsinchi», deganlari haqidagi xabar 
bizga yetib keldi»
30
. (Dorimiy rivoyati). 
Omirdan rivoyat qilinadi: 
«Ammor ibn Yosir biror masala haqida so‗ralsalar: «O‗zi bu voqe‘likda bo‗ldimi», der 
edilar. Agar savol so‗raganlar: «Yo‗q», deyishsa, u kishi: «Qo‗yinglar avval bo‗lsin. Agar 
shu masala voqe‘likda sodir bo‗lsa, uning og‗irligini bo‗ynimizga olib, sizlarga javobini 
aytamiz», dedilar»
31
. (Dorimiy rivoyati). 
Tovusdan rivoyat qlinadi: «Umar minbarda turib: «Bir kishi hali bo‗lmagan narsa 
haqida savol so‗rashini harom deb bilaman, chunki Alloh bo‗ladigan barcha narsalarni 
bayon qilib bergan», dedilar.»
32
. (Dorimiy rivoyati). 
Xatib Bag‗dodiy o‗z kitoblarida Ibn Umarning: «Ey insonlar! Hali sodir bo‗lmagan 
narsa haqida savol so‗ramanglar. Chunki Umar voqe‘likda bo‗lmagan narsa haqida savol 
so‗ragan kishini la‘natlar yoki so‗kar edilar», degan so‗zlarini keltirganlar. 
27
Abu Bakr Ahmad ibn Husayn Bayhaqiy. Shuabul Iyman - Bayrut: Dorul kutuba ilmiyya, 1997. - B. 357 
28
Abu Muhammad Abdulloh ibn Abdurrahmon Dorimiy. Sunan Dorimiy. - Bayrut: Dorul kutubil arabiy, 2007. - B. 
503 
29
O‗sha manba
. - B. 358 
30
Abu Muhammad Abdulloh ibn Abdurrahmon Dorimiy. Sunan Dorimiy. - Bayrut: Dorul kutubil arabiy, 2007. - B. 285
31
O‗sha manba. - B. 288 
32
O‗sha manba. - B. 293 

---