|
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Abdulla Avloniy. "Turkiy guliston, yoxud axloq." T., 2008.
2.Abdulla Avloniy. Tanlangan asarlar. T., 2008.
3.A. Zunnunov va boshqalar. Pedagogika tarixi. — Т.: Sharq, 2000.
4.B.Qosimov va boshqalar. Milliy uyg’onish davri o’zbek adabiyoti.
Toshkent “Ma’naviyat” 2004.
5.Mirziyoyev S. O’zbek adiblari. “Fan”. 2002.
BO’LAJAK VATANPARVARLARNI TARBIYALASHDA
KOMMUNIKATIVLIKNING O’RNI
Zulunov M.Z. - Milliy gvardiya Andijon viloyati
bo’yicha boshqarmasi Tarbiyaviy va mafkuraviy ishlar
bo’limi katta ofitser- psixologi, kapitan.
Annotatsiya:
ushbu maqolada bo’lajak vatanparvar yoshlarda
kommunikativlik va tashkilotchilik sifatlarini shakllantirish, ijtimoiy faol,
mustaqil fikrlaydigan, yuksak intellektual, tashkilotchilarni tarbiyalash
masalalri yoritilgan.
174
Kalit so’zlar:
vatanparvar, ijtimoiy faol, salohiyat, kasbiy layoqat,
innovatsion yondashuv, tashkilotchilik, kommunikativlik.
Annotatsiya:
в данной статье речь идет о формировании
коммуникативных
и
организаторских
качеств
у
будущей
патриотически настроенной молодежи, воспитании социально
активных, самостоятельно мыслящих, высокоинтеллектуальных,
организаторских
Kлючевые слова:
патриотический, общественно активный,
потенциал,
профессионализм,
инновационный
подход,
организованность, коммуникабельность
.
Yuksak informatsion-texnologiyalar asri bo’lmish XXI-asr inson
omiliga e’tiborning kuchayishi bilan ham tavsiflanadi. O’z ruhiy
kechinmalarini
boshqarish,
yaqinlari
bilan
samimiy
sog’lom
munosabatlarda bo’lish istagi oddiy fuqarolarda kun sayin ortib bormoqda.
Bu borada e’tibor talab jihatlardan biri–bu muomala, o’zaro ta’sir va
o’zligini o’zgalarga namoyon eta olish qobiliyatidir. Jamiyat taraqqiyoti
ko’p jihatdan fuqarolarning intellektual salohiyati, shijoati, yosh avlodning
kamoloti hamda ularning ma’naviy-axloqiy sifatlarga egaliklari ijtimoiy
faol, jamiyat hayotining turli sohalarida o’z iqtidori va salohiyatini to’la
namoyon eta oladigan yoshlarni tarbiyalash vazifasi turibdi.
Muxtaram Prezidentimiz Sh.M. Mirziyoyev aytganlaridek: “Yosh
avlodimizda qat’iy hayotiy pozitsiya va Vatanimiz taqdiri uchun yuksak
ma’suliyat tuyg’usini shakllantirish alohida muhim ahamiyatga ega.
Bizning asosiy maqsadimiz-yoshlarning sifatli ta’lim olish imkoniyatiga
ega bo’lishiga erishish, ularning o’z qobiliyati va iste’dodini ro’yobga
chiqarishi uchun barcha zarur sharoitlarni yaratib berishdan iborat.
Yoshlarimizni mustaqil fikrlaydigan, yuksak intellektual va ma’naviy
salohiyatga ega bo’lib, dunyo miqyosida o’z tengdoshlariga hech qaysi
sohada bo’sh kelmaydigan insonlar bo’lib kamol topishi, baxtli bo’lishi
uchun davlatimiz va jamiyatimizning bor kuch va imkoniyalarini safarbar
etamiz.[1].Yurtoshimiz Sh.M.Mirziyoev ta’kidlaganidek,“Xalq ta’limi
sohasidagi ta’lim standartlari va o’qitish uslublarini ilg’or xorijiy tajribalar
asosida, o’quvchining individual qobiliyatini ro’yobga chiqarish nuqtai
nazaridan qayta ko’rib chiqish lozim.
Uzluksiz ta’lim tizimida o’quvchilarda tashkilotchilik sifatlarini
shakllantirishning ta’sirchan omillaridan biri egallanishi lozim bo’lgan
bilimlarni uzviy tarzda olib borish ekanligini tasdiqladi. Tashkilotchilik
sifatlarini rivojlantirish bosqichlarining tarbiyaviy imkoniyatlari turli yosh
175
davri o’quvchilarda kirishimlilik, jamoa bilan birga bo’lishga intilish, o’z-
ozini munosib baholash, o’z kuchiga ishonish, jamoa a’zolarini tushuna
olish, liderlik, tashabbusni qo’lga olish kabi sifatlarni samarali
shakllantirilishini ta’minlaydi.
Farzandlarimizning qobiliyatini ro’yobga chiqarishga bolalikdan
e’tibor berib, ularning kamoloti uchun barcha imkoniyatlarimizni safarbar
etsak, yurtimizdan yana ko’plab Beruniylar, ibn Sinolar,Ulug’beklar
yetishib chiqadi.[2]. Bu borada o’qituvchi va tarbiyachilarning kasbiy
faoliyatining samaradorligi bevosita yoshlarni vatanga bo’lgan muhabbat
tuyg’usini oshirish o’yin, o’qish va mehnat jarayonlarida shuningdek,
kasbiy layoqatida o’z aksini topishi mumkin.
-
tizimli dunyoqarash, modelli tafakkurida,
-
pedagogik faoliyatdagi ijodkorlik;
-
yangi axborotlar bilan doimiy ravishda qurollanganligida;
-
vatan posboni bo’lishga intilish, jismoniy tayyorgarlik
mashqlari
samaradorligini
oshirish,
muomala
va
o’z-o’zini
rivojlantirishida;
-aniq fanlarni va kasbiy bilimlarning harbiy bilimlar bilan
uyg’unligi hamda uni puxta egallashi kabi harakatlarida namoyon
bo’ladi.
Aholini jismonan va ruhan sog’lom va barkamol bo’lishida etakchi
rolni rasmiy ravishda tashkil etilgan izluksiz ta’lim-tarbiya tizimi
belgilaydiShunday qilib, yangi, ijtimoiy vazifalarni hal etish maqsadida
yo’naltirilgan o’quvchilarda yosh, tashkilotchilarda layoqatlilik darajasi,
ta’lim va tarbiya sifatini ta’minlovchi kasbiy mahoratini uzluksiz o’stirib
borilishi kelajakda har sohada yuqori malakali kadrlar tayyorlashda
muhim ahamiyat kasb etadi.
Bo’lajak
vatanparvar
yoshlarda
tashkilotchilik
sifatlarini
shakllantirish
quyidagi
pedagogik-psixologik
ko’rsatkichlar orqali
inobatga olinishi maqsadga muvofiqdir:
-o’quvchining qiziqish doirasi;
-faoliyatning yangi turlarini o’zlashtirishga bo’lgan ishtiyoqi;
-muammoni ongli tushunib yetishi, xissiy barqarorlik;
-muayyan xatti-harakatni yoki o’quv-ijodiy topshiriqlarni
bajarishga xohish;
-jamoada sardorlikka intilish va bor kuchini jamlash qobiliyati.
-har bir topshiriqni bajarishda mas’uliyat, burch xissining
shakllanishi, o’zaro yordamlashishga intilish, o’z ustida mustaqil ishlashi,
176
birdamlik kerak bo’lgan paytda bo’ysunish odatlarining tarkib topishi
maqsadga muvofiqdir.
Xulosa sifatida shuni alohida ta’kidlash lozimki, bolajak vatan
posbonlarida tashkilotchilik sifatlarini shakllantirish, kommunikativligini
rivojlantirish jarayoni uzviylik, tizimlilik asosida olib borilishi hamda
pedagogik-psixologik shart-sharoitlar to’laligicha hisobga olinishi lozim.
Ijodiy topshiriqlarni bajarish jarayonida innovatsion yondashuvlar,
o’qitishning faol zamonaviy usullaridan keng foydalanish o’quvchilarning
faolligi yanada oshirushga xizmat qiladi. .[3].
O’sib kelayotgan avlodning jamiyat ijtimoiy hayotida faol ishtirok
etishi, xalq, manfaatini shaxsiy manfaatlari bilan uyg’unlashtirishga
erishishi, ijtimoiy munosabatlarni tashkil etishdagi tashabbuskorligi,
shuningdek, yuqori darajada liderligini ko’rsata olishlari turli faoliyat
yo’nalishlarida muvaffaqiyatlarni qo’lga kiritish imkonini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
