“замонавий педагогик технологиялар” модули

маъруза,

• ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИ

• маъруза,
• ҳикоя,
• тушунтириш;
• намойиш,

• иллюстрация,
• видеоусул,
• мунозара,
• тўртпоғонали метод.

китоб билан ишлаш,

• китоб билан ишлаш,
• инсерть,
• зиг-заг,
• лаборатория усули;
• машқлар,
• дамино,
• чархпалак,
• ўргумчак тўри,
• 3\3, (4\4, 5\5, );
• Экспром
• мониторинг
• лемон

• бешинчиси,(олтинчиси, еттинчиси) ортиқча,
• қора қути,
• вен диаграммаси,
• қизил ва яшил карточкалар билан ишлаш,
• тажриба воситасида ўқитиш цикли.
• веер(елпиғич)

• ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИ

суҳбати;

• суҳбати;
• давра суҳбати;
• баҳс;
• ақлий ҳужум (брейнсторминг);
• “пинборд”,
• кичик гуруҳларда ишлаш,
• кластер,
• синквейн (ахборотни йиғиш),

• видеотопишмоқ,
• занжир,
• юмалоқланган қор ўйини,
• ишбилармон ўйин
• ролли ўйин;
• заковатли зукко,
• ақл заковатни ривожлантирувчи ўйинлар.

• ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИ

муаммоли маъруза,

• муаммоли маъруза,
• муаммоли вазият,
• аниқ вазиятни таҳлил қилиш маърузалари;
• ФСМУ,
• 6|6\6,

• йўналтирувчи матн,
• лойиҳа,
• метаплан,
• индивидуал
• қарорлар шажараси.

• ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИ

• Таълим мақсадига кўра

• Таълим олувчининг сонига ва имкониятларига кўра

• Таълимнинг давомийлигига кўра

• Моддий-техник шароитларга кўра

• Таълим берувчининг маҳоратига кўра

• ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИНИ ТАНЛАШ МЕЗОНЛАРИ

• КЎРСАТСАНГ, ЭСЛАБ ҚОЛАМАН

• ЎЗИМ БАЖАРИБ, АНГЛАБ ЕТАМАН

• АЙТСАНГ, УНУТАМАН

• (Хитой файласуфи Конфуций )

ДИҚҚАТНИНГ ВАҚТГА НИСБАТАН ЎЗГАРИШИ

• Кўргазмали

• Намойиш

• Амалий машқ бажариш

• Турли методлардан фойдаланганда

• Фақат маъруза ўтилганда

• 100%
• 50%

• 0 20 40 60 80 (дақиқа)

СЕЗГИ ОРГАНЛАРИНИ ИШЛАТИШ ДАРАЖАСИ

• 3 соат

• 3 кун

• Вақт

• Эсда сақлаб
• қолиш даражаси

• 90 %

• 75 %

• Эшитиш

• Кўриш + эшитиш

• Кўриш + эшитиш +
• амалда бажариш

Маъруза- катта ҳажмдаги ўқув материалини нисбатан узоқ вақт давомида монологик баён этишдир.

• Маъруза- катта ҳажмдаги ўқув материалини нисбатан узоқ вақт давомида монологик баён этишдир.

• Маъруза, ҳикоя, тушунтириш – ўқув материалини баён қилиш усуллари -вербал (лот.т. Verbalis – оғзаки) усул ҳисобланади.
• Одатда бу усуллар намойиш, видеоусул, кўргазма усуллари билан қўшилган ҳолда олиб борилади.

• "Маъруза методи"

Маъруза турлари:

• муаммоли маърузалар;
• маъруза – конференциялар;
• конспектсиз маърузалар – фикрни сўз билан ифодалаш;
• муаллифлик маърузалари;
• маъруза –мунозаралар;
• қайтар алоқа техникаси қўлланган маърузалар;
• аниқ вазиятни таҳлил қилиш маърузалари.

Маърузанинг тушунарлилигини оширувчи жиҳатлар

• 1

• Маъруза тузилмасининг
• мантиқан тўғри
• тузилганлиги

• 2

• фикрларни қисқа
• ва лўнда ифодалаш

• 4

• 5

• 3

• Маърузанинг
• тушунарлилигини
• оширувчи
• жиҳатлар:

• нотиқлик, равон
• тилда гапириш
• ва талаффус

• фикрни содда тилда
• баён этиш

• фикрларни қисқа
• ва лўнда ифодалаш

• рағбатлантириш
• (стимуллар)

фикрни кўргазмали қилиб етказиш;

• фикрни кўргазмали қилиб етказиш;
• фикрни қисқа гаплар воситасида ифодалаш;
• оддий сўзларни ишлатиш;
• атамалар маъносини тушунтириб кетиш;
• чет тилидан кириб келган сўзларни иложи борича ишлатилмаслик, ишлатилган тақдирда тушунтириш бериш;
• содда тузилишга эга бўлган гапларни ишлатиш;
• фаол феълларни ишлатиш

• Фикрни содда тилда баён этиш
• таълим олувчига мос равишда гапириш демакдир

• Маъруза тузилмасининг
• мантиқан
• тўғри тузилганлиги

• ички тартиби

• Маъруза тузилмасининг мантиқан тўғри тузилганлиги

• ташқи тузилиши

• маъруза мавзуси билан таништириш
• мавзуни асослаш
• мантиқий тузилма асосида маърузани олиб бориш
• маърузани якунлаш

• Маърузанинг ташқи тузилиши
• уни ўқишдаги қуйидаги ҳатти-ҳаракатларини билдиради:

маълумотлар мантиқий тўғри кетма-кетликда берилиши

• маълумотлар мантиқий тўғри кетма-кетликда берилиши
• маърузанинг алоҳида қисмлари ўртасида ўзаро алоқаларни ўрнатиш
• бир фикрдан бошқа фикрга сакраб ўтишига йўл қўймаслик
• муҳим ва унча муҳим бўлмаган нарсаларни фарқлаш

• Маърузанинг ички тартиби
• уни ўқишда риоя қилинадиган мантиқий
• кетма-кетликни билдиради:

• маъруза мазмунининг ортиқча вақт кетмасдан, лўнда, аниқ ва тўғри ифодаланиши тушунилади:
• бутунлай ўқув мақсадга қаратилган
• асосий мазмунига қаратилган
• тўғри (бехато) ифодалардан иборат
• муҳим ва керакли изоҳлар билан чекланган

• Фикрларни қисқа ва лўнда ифодалаш

• маъруза мазмунини таълим олувчиларга жонлироқ қилиб беради ва шу орқали уларнинг эътибори ва қизиқишини таъминлайди.
• маъруза мазмунларини турли қизиқарли фактлар, масалан урф-одат, ҳикоя ёки мисоллар ёрдамида аниқлаштириш таассуротли гапириш;
• айтилаётган фикрларни кўргамали тарзда етказиш (визуаллаштириш);
• қиёсларда рақамлар ва фактларни ишлатиш;
• таълим олувчиларга мос қизиқарли ифодаларни танлаш;
• шахсий фикрни билдириш
• иштирокчиларнинг фикр-мулоҳазаларидан фойдаланиш

• Рағбатлантириш (стимуллар)