Zamanagóy súwretke alıw quralları. Aktiv hám passiv aralıqtan zondlash

9. Súwret. Nadir hám nadirdan tısqarı kórinish
Mikroto'lqinli aralıqtan zondlash elektromagnit tolqınlardıń 1 sm hám 1 m aradaǵı tolqın uzınlıqların isletedi (2. 5. Súwret). Bunday salıstırǵanda uzınlaw tolqın uzınlıqlarınıń abzallıǵı sonda olar bultlardan da oǵada aladı hám rayon sıyaqlı atmosferik sharayatlarǵa baylanıslı emes. Mikroto'lqinli aralıqtan zondlashda passiv hám aktiv sensorlar bar. Passiv sensorlar termal sensorlarǵa uqsas isleydi hám tábiy taralgan mikroto'lqinli energiyanı jazıp aladı. Mikroto'lqinli sensorlar meteorologiya, gidrologiya hám okeanografiyada paydalanıladı. Aktiv sensorlarda antenna jer maydanına mikroto'lqinli energiyanı jiberedi. Junatilgan energiyanıń bir bólegi jer maydanı daǵı obiektke tiyip sensor antennasi tárep tarqaladı jáne bul energiya sensorda jazıp alınadı (4. 1. Súwret). Óz energiyasına iye bolǵan aktiv sensorlardan paydalanıwdıń bir neshe ústemshilikleri ámeldegi:
• Kunu-tún maǵlıwmat alıw múmkinshiligi ámeldegi (termal aralıqtan zondlash sıyaqlı )
• Tolqınlar jaratılǵanlıǵı sebepli signal qásiyetleri tolıq qadaǵalaw etilgen (mısalı, tolqın uzınlıǵı, qutblanish, túsiw múyeshi hám basqalar ) hám de qollanılıw maqsetine qaray ózgertiliwi múmkin.





9. 1. Súwret. Aktiv mikroto'lqinli aralıqtan zondlaw principlerı

Kóp qollanılatuǵın radar suwretke alıw diapazonları. Aktiv sensorlar eki gruppaǵa bólingen: suwretke alatuǵın hám suwretke almaytuǵın sensorlar. RADAR sensorlar júdá kóp qollanılatuǵın aktiv suwretke alıw mikroto'lqinli sensorlar toparına tiyisli. RADAR sózi Radio Detection and Reńiń (yaǵnıy Radiolokatsion stansiya ) dıń qısqartpası bolıp tabıladı. “Radio” mikroto'lqin hám “range” aralıqtı ańlatadı. Radar sensorlar tiykarınan áskeriy maqsetlerde jaratılǵan hám paydalanılǵan. Házirgi kúnde, radar sensorlardan jer hám suw resurslarini basqarıw, átirap ortalıq qorǵalıwı hám basqa maqsetlerde de paydalanılıp atır. Suwretke almaytuǵın mikroto'lqinli úskeneler toparına aralıq tuwrısında maǵlıwmat alatuǵın (mısalı, teńiz maydanıǵa shekem bolǵan aralıqtı ) altimetrler hám obiekt qásiyetleri haqqında maǵlıwmat alatuǵın (mısalı, samal tezligi) skatterometrler kiredi. Bul bapta suwretke alıw radarining islew principi hám qollanılıwı haqqında sóz júritiledi. Radar suwretlerdi interpretatsiya qılıw processinde seziw ózgesheligi optikalıq aralıqtan zondlashga qaraǵanda kemrek paydalanıladı. Buǵan tolqındıń jer maydanı menen fizikalıq kirisiwiwshiligi sebep boladı. Bul bapta qanday óz-ara kirisiwuvchanliklar júz bolıwı hám radar suwretler qanday interpretatsiya etiliwi tusintiriledi. Optikalıq aralıqtan zondlash sıyaqlı radar sensorlar da túrli diapazonlarda iskerlik júrgizedi. Háriplerden paydalanıp túrli diapazonlardı parıqlaw ushın hár túrlı tolqın uzınlıqların anıqlaytuǵın standart jaratılǵan (4. 2. Súwret). Egerde siz radarning hár túrlı wazıypaların xarakteristikalarında háriplerdi kórseńiz túrli tolqın uzınlıqlarınan paydalanilganligini anglaysiz. Mısalı, Evropa Aralıqtan Zondlash missiyasi (European ERS penenmission) hám Kanadanıń Radarsat sistemaları C-diapazon radardan paydalanadı. Tap ko'pspektrli diapazonlar sıyaqlı túrli radar diapazonlar hár-qıylı obiektlerdiń qásiyetleri haqqında maǵlıwmat beredi.