Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti kompyuter injiniringi va axborot texnologiyalari fakulteti

1-chizma. Ta’limda mobil texnologiyalardan foydalanishning afzalliklari.
Bugungi kunda xorijiy mamalakatlar tajribasi shuni ko’rsatmoqdaki, ta’lim tizimida mobil texnologiyalarini qo’llashning ikkita asosiy konsepsiyasi mavjud. Ular quyidagilardir:

• 
  Bring your own device (BYOD);
  
• 
  Give your own device (GYOD);
  

BYOD – «o’z qurilmangizni keltiring» konsepsiyasi bo’lib, unga ko’ra ta’lim oluvchilar ta’lim jarayonida o’z mobil qurilmalari yoki ko’chma shaxsiy kompyuterlaridan foydalanishadi.
GYOD – «menga qurilmangizni bering» konsepsiyasida esa, ta’lim
oluvchilarga ta’lim jarayonida foydalanishlari uchun mobil qurilmalar, ko’chma shaxsiy kompyuterlar beriladi.
O. V. Tsoy[7] BYOD konsepsiyasining quyidagi afzalliklarini alohida sanab o’tgan:

• 
  Ixtiyoriy mobil qurilmadan foydalanishning qulayligi.
  

Barcha
foydalanuvchilarni qoniqtiradigan: tashqi ko’rinishi, shu bilan bir qatorda, ularga mos keladigan qo’shimcha xususiyatlar va texnik tavsiflarga ega qurilmalarni ommaviy xaridini amalga oshirish qiyin kechadigan jarayondir.

• 
  Texnologiyalarning eskirishi. Mobil qurilmalar bozori shiddat bilan rivojlanib, avvalgi avloddan yuqori bo'lgan yangi qurilmalar paydo bo'lmoqda. Ta'lim muassasalari mobil qurilmalarini tezda, shuningdek, takror va takror yangilashga qodir emas.
  
• 
  Qurilmalardan shaxsiy maqsadlarda foydalanish. Ta’lim oluvchilar shaxsiy maqsadlar uchun mobil qurilmadan foydalanadilar.
  

Mazkur konsepsiya kamchiligi sifatida esa, ta’lim oluvchilarning barchasi ham zarur planshet va mobil texnologiyalarga ega emasligini ta’kidlash lozim.
GYOD konsepsiyasi uchun barcha muammolar ta’lim muassasasining byudjeti bilan bog’liq bo’lib, har bir ta’lim oluvchiga mobil qurilmalarni taqdim etish uchun byudjetni oshirish kerak bo’ladi.
Yuqorida ta’riflangan konsepsiyalardan bizning sharoitga mos va muvofig’ini tanlab olish maqsadida Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti
Kasb ta’limi fakulteti «Kasb ta’limi(Kompyuter grafikasi va dizayn)» ta’lim yo’nalishi 1-4 bosqich talabalari o’rtasida so’rovnoma o’tkazildi. Anketa so’rovnomasida 89 nafar talaba qatnashdi. Olingan natijalarga ko’ra so’rovnomada qatnashgan talabalarning 75 nafari, ya’ni 84,3% i Android operatsion tizimda ishlovchi mobil telefonlardan, 11 nafari, ya’ni 12,4 % i esa iOS operatsion tizimli mobil qurilmalardan, 1 nafari ya’ni 1,1 %i boshqa turdagi operatsion tizim(Nokia series 20, Symbian va h.k)ga ega mobil telefonlardan foydalanishi aniqlandi.
Shuningdek, so’rovnoma natijalari shuni ko’rsatdiki, talabalarning 84,3% (75 nafar)i internet tarmog’iga ulanuvchi o’z shaxsiy mobil qurilmasiga ega. 13,5%
(12 nafar) talabalar shaxsiy mobil telefonim bor, lekin internet tarmog’iga ulanmaydi, 2,2% (2 ta) talaba esa shaxsiy mobil qurilmaga ega emasman deb javob berishdi.
So’rovnoma davomida «Mobil qurilmalar orqali ta’lim olish mumkinmi?»
mazmundagi berilgan savolga 80,9 % talaba «Xa, mobil qurilmalar orqali ham ta’lim olish mumkin» degan fikrni bildirishgan. Ayrim talabalar mobil texnologiyalaridan ta’limiy maqsadlarda foydalanayotganliklari, xususan, til o’rganayotganliklarini ham aytib o’tishgan.
Har ikki konsepsiyaning afzallik va kamchiliklari hamda o’tkazilgan so’rovnoma natijalariga tayanib, mazkur sharoitda «Kasb ta’limi (Kompyuter grafikasi va dizayn)» ta’lim yo’nalishi talabalariga «Mutaxasislik fanlarini o’qitish metodikasi» fanini o’qitishda mobil texnologiyalardan foydalanishning BYOD konsepsiyasi eng maqbul tanlov ekanligi ma’lum bo’ldi.