Z. T. Nishanova, N. G. Kamilova, D. U. Abdullayeva, M. X. Xolnazarova

Rivojlantiruvchi:

  Olingan  nazariy  bilimlarni  mustahkamlab, 

amaliyotga  yo‘naltirish  yollari  bo‘yicha  ko'nikma-malakalarni 

rivojlantirish.

Tayanch  tushunchalar: 

intellektual  rivojlanish,  egotsentrik 

nutq,  akkomadatsiya,  egoism,  ichki nutq,  operatsional ta’limot.

9.1.  J.Piajening bola  intellektual  rivojlanishini  tadqiq  qilishning 

asosiy yo‘nalishlari

J.Piaje  (1896—1980)  shvetsariyalik va fransuz psixologi bolib, u 

52  ta kitob va 458  ta ilmiy maqolalar muallifi,  Jeneva genetik psi­

xologiya maktabining  ko‘zga  ko‘ringan  vakillaridan biridir.  J.Pia­

jening ilmiy ijodiyoti shu qadar turli xil ko‘rinishdagi metodologik 

va  nazariy bahs-munozaralar predmeti bolib  qolishda  davom  et- 

moqda.  J.Piaje  tomonidan  kashf etilgan  fenomenlar  esa  eksperi­

mental qayta tekshirilib chiqilmoqda. J.Piaje bolaning bilish faoli- 

yati  mexanizmlarini  o‘rgangan.  J.Piaje  intellekt  shakllanishini 

barcha  boshqa  psixik jarayonlar  bogliq  bolgan  bolaning  psixik 

rivojlanishini markaziy chizig'i sifatida ko‘rib chiqqan.  J.Piaje ish­

larida tadqiq etilgan  asosiy masalalar bola tafakurining  o‘ziga xos

153

---

xususiyatlari  bolada  intellektni  kelib  chiqishi  va  rivojlanishi  fu n ­

dam ental  jismoniy  h am d a  matematik  tasavvur  va  tushunchalarni 

shakllanish  usullari  va  y o llari  obyekt,  makon,  vaqt,  sabab,  tasodif 

kabilar  idrok,  xotira,  tasavvur,  o‘yin,  taqlid,  nutq  rivojlanishi  va 

bilish jarayonida  ularning  vazifasi  kabilarni  o ‘rgangan.