Z. T. Nishanova, N. G. Kamilova, D. U. Abdullayeva, M. X. Xolnazarova

hissiyot»,

  «kommunika­

tiv  tashabbuskorlik»  va  boshqalar  ko‘rinishida  amalga  oshadi. 

V.T.Kudryavsev  bolalikni  tadqiq  qilishning  yangi  yo‘nalishini 

yaratishni  taklif  qilib,  uning  asosiga  quyidagi  umumiy  g‘oyani 

qo'yadi:  bolalik  — bu  nafaqat  ijtimoiy  rivojlanishdan  hosila,  ta­

rixiy  mahsul  bolib  qolmay,  balki  madaniyat  va  tarixda  yangi 

shakldagi tuzilishni,  vujudga  kelishlarni boshlanishi,  «avloddan 

avlodga  oluvchi  madaniyatni  o‘z-o‘zidan  rivojlantirish  man­

bayi,  uning generatoridir».  Rus faylasuflari I.A.Ilin,  P.A.Floren- 

skiy,  M.M.Baxtin,  V.B.Shklovskiy va  boshqalarning  g‘oyalariga 

tayanib,  V.T.Kudryavsev  madaniyatni  ijodiy  tajribaning  yig‘in- 

disi,  insonlarning  muayyan  shakldagi  ijodiy  imkoniyatlarini 

majmuasi sifatida yangicha talqinini shakllantirgan.  Uni bunday 

tushunishda,  psixik  rivojlanish  mexanizmi  sifatida  o‘zlashtirish 

ideal  namunalardan  nusxa  ko‘chirishdan  chetga  chiqadi,  avlod- 

lar  o‘rtasida  tajriba  almashinuvi  esa  albatta  rivojlanib  boruvchi 

subyektning  ijodkorligini,  chegaralarni  bartaraf qilishni,  namu- 

nalar  «noaniqligini»  nazarda tutadi.

192

---