Z. T. Nishanova, N. G. Kamilova, D. U. Abdullayeva, M. X. Xolnazarova

Rivojlantiruvchi:

  mavzuning  ta’limiy  va  tarbiyaviy  o‘quv 

maqsadlari  asosida talaba shaxsini rivojlantirish.

Tayanch  tushunchalar: 

psixologik yosh,  rivojlanishni davrlash­

tirish,  madaniy-tarixiy fenomen.

11.1.  Yoshga  oid  davrlarning  tarixiy kelib  chiqish  muammosi

Yosh  davrlari  psixologiyasi  predmeti  haqidagi  tasavvurlar  fan 

rivojlanishi  davomida  chuqurlashib  bordi.  Biroq,  ta’kidlash joiz- 

ki,  inonning  hayot  siklini  tuzilishi va  mazmuni,  ya’ni  o‘rganila- 

yotgan  obyektning  o‘zi  tarixiy  o‘zgarishlarga  moyil.  Bu  ma’noda 

L.S.Vigotskiy (abadiy)  «hamisha bola» tushunchasini tanqid qilib, 

buning  o‘rniga  «tarixiy bolalik»  haqidagi  holatni  ilgari  surib,  o‘z 

fikrini bildirgan. Psixik rivojlanish jarayoni organizmning yetilishi 

va tabiatning mangu (abadiy) qonunlariga bo'ysunmaydi,  shuning 

uchun  «hamisha»,  («Abadiy»)  bolalik  haqida  gapirib  bo‘lmaydi. 

Madaniy-tarixiy fenomen sifatida bolalik tarixi jamiyat  tarixi bi­

lan uyg‘unlashadi.  Bolalik bu tarixiy kelib chiqish va ko‘rinishiga

188

---