Z. T. Karabayeva

 
 

---

 
 
209 
 
8.6.  Inson  kanserogenlari  vakili 
 
Xalqaro  Saratonni  O‘rganish  Agentligi  (XSO‘A)  1965-yil  Jahon  Sog‘liqni 
Saqlash  Tashkiloti  tomonidan  dunyo  miqyosida  saratonning  oldini  olish  chora-
tadbirlarini  amalga  oshirish  maqsadida  tashkil  qilingan.  Kasallikni  o‘rganishni 
ilg‘or  surish  bilan  birgalikda,  XSO‘A    ma’lum  bo‘lgan  va  taxmin  qilingan  inson 
kanserogenlarini  har  tomonlama  o‘rganish  bilan  ham  shug‘ullanadi.  Birinchi  o‘n 
yilliklar  ichida  alohida  kimyoviy  moddalar  asosiy  muammo  bo‘lgan  bo‘lsa,  vaqt 
o‘tishi bilan, saraton xavfining XSO‘A kategoriyalari kengayib bordi va o‘z  ichiga 
murakkab  birikmalar,  ko‘p    qirrali    mehnat    faoliyati    hamda  atrof-muhit 
ifloslanishi  bilan  bog‘liq  zaharlanish,  madaniy  va  axloqiy  xulq,  biologik 
organizmlar  va  jismoniy  ta’sirlarni  ola  boshladi.  Ayrim  moddalarning  saratonga 
bog‘liqligi    dalillarining  kuchliligiga  qarab,  moddalar  asosiy  beshta  kategoriya-
ning bittasiga kiritiladi (8.4-jadval).
 
 
8.4-jadval