Z. S. Ubaydullayeva, sh. R. Xalimova muhandislik geologiyasi va gruntlar



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet126/252
Sana06.01.2022
Hajmi7,26 Mb.
#322513
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   252
Bog'liq
fayl 1625 20210826

Loyqalash  usuli 
A.I.  Sabanin  tomonidan  ishlab  chiqilganbo’lib,  u 
zarrachani suvda tushish tezligiga asoslanib ularning miqdorini aniqlashdan iborat. 
Bu usul mayda qum va supes kabi gruntlarning granulometrik tarkibini aniqlashda 
qo’llanilib, quyidagi kattalikdagi fraksiyalar aniqlanadi: 0,25  – 0,05; 0,5 – 0,01 va 
0,01 dan kichik. 
 
Agar  grunt  tarkibida  gil  fraksiyasi  miqdori  ko’p  bo’lsa,  bu  usulni  qo’llash 
yaxshi  natija  bermaydi,  chunki  mayda  zarrachalarning  tushush  tezligi  juda  kichik 
bo’ladi. Tarkibida chang, gil zarrachalari ko’p bo’lgan gruntlarning granulometrik 
tarkibini aniqlashda pipetka va aerometr usullari qo’llaniladi.  


165 
 
 
Pipetka  usuli
  ham  zarrachalarning  tinch  turgan  suvda  tushish  tezligiga 
asoslangan  bo’lib,  bu  usulda  ham  suspenziyalar  hosil  qilinib,  uni  yaxshilab 
aralashtirilgandan  so’ng  ma’lum  vaqtgacha  tindirib  qo’yiladi.  So’ngra  ma’lum 
chuqurlikdan ma’lum bir miqdorda namuna olinadi. Bu usul bilan faqatgina idish 
tagiga  cho’kmagan  zarrachalar  miqdori  aniqlanadi.  Vaqt  o’tishi  bilan  o’lchami 
kichik  bo’lgan  zarrachalar  miqdorini  aniqlash  uchun  namuna  olinadi.  Olingan 
namunalar  ko’pirtirilib,  ularning  o’lchamlarini  bilgan  holda,  hisoblashlar  orqali 
fraksiyalar  miqdori  gruntlarning  umumiy  miqdoriga  nisbatan  aniqlanadi. 
Donachalarning  o’lchami  qancha  katta  bo’lsa,  cho’kish  tezligi  shuncha  katta 
bo’ladi.  
Zarrachalarning tushish tezligi Stoks formulasi orqali aniqlanadi:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  
V = ·q·r
2
· 
  sm/sek 
bu yerda: q – og’irlik kuchining tezligi; 
                r – zarrachalar radiusi; 
 – zarrachalarning solishtirma og’irligi;     
1
 – suvning solishtirma og’irligi;  
 – suvning qovushqoqligi. 

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish