Z ibodullayev

(esda olib qolish), esda saqlash va esga tushirish. Shuningdek, unutish 
ham   xotira  jarayonlaridan  biri  hisoblanadi.  Eslab  qolishda  izlar 
orasidagi  m uvaqqat  alo q alar  m uhim   aham iyat  kasb  etadi.  Bu 
m uvaqqat  aloqalar  yoki  assotsiatsiyalar  shartli  refleksning  bir  turi 
hisoblanadi.  M asalan,  bolaga  uning uchun  notanish  boMgan  narsa, 
deylik  ko'zoynak,  birinchi bo r ko‘rsatilsa,  uning  nom ini  bola  aytib 
bera olmaydi.  Lekin u aw al ko‘zoynakning tuzilishi haqida eshitgan 
boMsa,  bu maMumot  m iyada xotira izlari  sifatida saqlanib  qoladi va 
unga  ko‘rsatilgan  ko‘zoynakning  nomini  aytib  bera  oladi.  Chunki 
ko'rish  obrazi  va  «ko‘zoynak»  so‘zidan  paydo  boMgan  miyadagi 
izlar  orasida  shartli  reflektor  bogManishlar,  ya’ni  assotsiatsiyalar 
paydo boMadi va buning natijasida buyumning  nom i xotirada qayta 
tiklanadi.  D em ak,  xotira  jarayonida  assotsiatsiyalarning  roli  juda 
kattadir.  Assotsiatsiya  so‘zi  lotinchada  —  associo  —  birlashtirish, 
bogMash  degan  m a’noni  anglatadi.